سیمای شریعتی در ترکیه؛ از عبدالله اوجالان تا عدالت و توسعه | ارسلان صحت و مهدی شبانی (سایت بی‌بی‌سی فارسی ـ ۳۰ خرداد ۱۳۹۸)
سیمای شریعتی در ترکیه؛ از عبدالله اوجالان تا عدالت و توسعه
ارسلان صحت و مهدی شبانی
منبع: سایت اینترنتی بی‌بی‌سی فارسی
تاریخ: ۳۰ خرداد ۱۳۹۸
سکولاریسم و اسلام سیاسی دو قطب فکری در فضای سیاسی ترکیه در دوره جمهوریت بوده‌اند. اندیشه سکولار به واسطه پیروزی ایده‌های مصطفی کمال آتاتورک تا سالهای پایانی دهه ۱۹۷۰ اندیشه غالب در فضای فکری ترکیه بوده است. اما همزمان و با وجود محدودیت‌ها، طریقت‌های اسلامی و جماعت‌های دینی در بطن جامعه در حال نشو و نما بودند.
اندیشه‌های دینی، هم به واسطه وقوع انقلاب ایران و هم بعد از کودتای ۱۹۸۰ و برای مقابله با کمونیسم در ترکیه تقویت شدند. در این دوران گروه‌های مختلفی بر اساس ایده‌های اسلامی شکل گرفتند و در سطوح مختلف دست به اقدامات عملی و نظری زدند. در ساحت نظری می‌توان این تلاش‌ها را به دو گروه اسلام فقاهتی و اسلام تجدید نظر طلب (نواندیشی دینی) تقسیم کرد.
علی شریعتی و آثارش در میان گروه دوم، راهی برای مقابله با اسلام فقاهتی که قرائتی سنتی و محافظه‌کار از اسلام دارد را گشود. اما در عین حال بعضی متفکرین اسلام فقاهتی نیز به نوعی دیگر از شریعتی سود جستند. آنها از ایده بازگشت به خویشتن وی، برای صورت بندی نظرات خود استفاده کردند.
به صورت ویژه در دو دهه اخیر و دوران حاکمیت بلامنازع حزب عدالت و توسعه و بوجود آمدن طبقه جدید از ثروتمندان که ” نخبه‌گان محافظه‌کار” خوانده می‌شوند، اقبال روزافزونی به ایده‌ها و آثار شریعتی در بین روشنفکران دینی ترکیه که دغدغه آزادی و عدالت اجتماعی زیر لوای اسلام دارند، دیده می‌شود.
از علی تا شریعتی: تنها «یاد» | ناهید توسلی (روزنامه شرق ـ ۳۰ خرداد ۱۳۹۸)
از علی تا شریعتی: تنها «یاد»
ناهید توسلی*
منبع: روزنامه شرق
تاریخ: ۳۰ خرداد ۱۳۹۸
آنچه در ادامه می‌آید نوشته‌ای است از دکتر ناهید توسلی که به تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۹۸، به مناسبت چهل و دومین سالگرد شهادت شریعتی، در روزنامه شرق به چاپ رسیده است.
شریعتی بعد از ۴۲ سال | مهرشاد ایمانی (روزنامه شرق ـ ۳۰ خرداد ۱۳۹۸)
علی شریعتی از واقعیت تا انتظار
شریعتی بعد از ۴۲ سال
مهرشاد ایمانی
منبع: روزنامه شرق
تاریخ: ۳۰ خرداد ۱۳۹۸
چند دهه از درگذشت شريعتی می‌گذرد و همچنان ديدگاه‌های او محل تحليل جامعه‌شناسان، انديشمندان و حتی سياست‌مداران قرار دارد. برخی او را يك مصلح بزرگ اجتماعی می‌دانند كه توانست در عصر خود و حتی تاكنون تأثير مهمي بر جامعه خود بگذارد و برخي نيز افكار او را چندگانه و نامنظم مي‌دانند؛ به نحوي كه چنين مي‌گويند كه شريعتي نتوانست نسبت خود و افكارش را با جامعه پيرامونش به درستي تبيين كند. اما هرآنچه هست، تمام اينها درباره شريعتي نيست بلكه برخاسته از انتظارات گروه‌هاي مختلف از شريعتي است. يعني در بازخواني شريعتي همواره يك تعارض اساسي ميان واقعيت شريعتي و انتظارات وجود دارد كه گاه اين دو در مفاهيمي با يكديگر هم‌پوشاني پيدا مي‌كنند و گاه منفك از يكديگر حركت مي‌كنند. براي مثال موافقان ليبراليسم شريعتي را مخالف ليبراليسم و به تبع آن نافي دموكراسي معرفي مي‌كنند. گزاره نخست آنها درست است و شريعتي را با هيچ قيدي نمي‌توان در چارچوب‌هاي ليبراليسم گنجاند و اين در حيطه هم‌گامي انتظارات و واقعيت شريعتي قرار مي‌گيرد اما از سوي ديگر نتيجه علت و معلولي ايشان نادرست از آب در‌مي‌آيد زيرا به همان ميزان كه مي‌توان به قطعيت گفت كه شريعتي ليبرال نبود، مي‌توان تأكيد كرد كه يكي از مهم‌ترين دغدغه‌هايش تحقق دموكراسي بود. او در تبيين انديشه ديني در مواجهه با خوانش سنتي از دين سعي كرد كه عنصر مردم را از متون فقهي بيرون بكشد و ثابت كند كه امر الهي با حقوق عامه تعارضي ندارد؛ يا آنكه يكي از ابتدايي‌ترين بحث‌هاي او مشخصا در حسينيه ارشاد در نقد رژيم وقت، دفاع از آزادي و انتقاد از محدوديت‌هاي اِعمال‌شده بود. از سوي ديگر منتقدان او همواره كوشيده‌اند تا دموكراسي را الزاما در ليبراليسم جست‌وجو كنند كه اين نيز محل انتقاد است؛ بنابراين انتظار منتقدان آن است كه آزادي تنها در راست‌گرايي يافت شود اما واقعيت آن است كه شريعتي با خوانشي چپ خصوصا در حوزه اقتصادي به آزادي باور داشت.
(بیشتر…)
صفحات ویژه سالگرد شهادت شریعتی (روزنامه همدلی ـ ۲۹ خرداد ۱۳۹۸)
صفحات ویژه سالگرد شهادت شریعتی
منبع: روزنامه همدلی
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸
روزنامه همدلی در شماره ۲۹ خرداد ۱۳۹۸، به مناسبت چهل و دومین سالگرد شهادت شریعتی صفحات اندیشه خود را به گفت‌وگوها و مقالاتی درباره‌ی او اختصاص داده است. نوشته‌هایی از صادق خوانساری، محمدرضا خاوش و نسیم کاهیرده و همچنین دو گفتوگو با بیژن عبدالکریمی و محمد مهدی جعفری شکل‌دهنده‌ی مطالب این دو صفحه هستند. فایل پی‌دی‌اف این صفحات را می‌توانید در ادامه‌ی مطلب دریافت کنید.
خروج از بن‌بست نابرابری‌‌‌ها با گفتمان نوشریعتی | محمدرضا خاوش (روزنامه همدلی ـ ۲۹ خرداد ۱۳۹۸)
خروج از بن‌بست نابرابری‌‌‌ها با گفتمان نوشریعتی
محمدرضا خاوش
منبع: روزنامه همدلی
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸
یکی از نشانه‌های تفکر عمیق، ماندگاری و پویایی آن است و کم‌شمار هستند کسانی که تفکر و اندیشه‌‌شان دارای این ویژگی باشد و در گذر ایام، گرد فراموشی بر آن ننشسته باشد؛ شریعتی از جمله این کم‌شمار افراد است و تفکرش دارای چنین ویژگی است. شریعتی کسی است که در تاریخ و فکر معاصر ما پایدار و زنده است؛ از این‌روست که بعد از گذشت ۴۲، همچنان در فضای فکری جامعه، صاحب‌نظران و نظریه‌پردازان از شریعتی می‌‌گویند و می‌‌نویسند و گاهی بر سر آرای او جدل می‌کنند.
بازگشت به شریعتی | گفتوگو با احسان شریعتی (روزنامه شهرآرا ـ ۲۹ خرداد ۱۳۹۸)
بازگشت به شریعتی
احسان شریعتی
منبع: روزنامه شهرآرا
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸
آنچه در پی می‌آید گفت‌وگوی روزنامه شهرآرا با احسان شریعتی است که به تاریخ ۲۹ خرداد ۱۳۹۸، به مناسبت چهل و دومین سالگرد شهادت شریعتی در این روزنامه به چاپ رسیده است.
صفحات ویژه سالگرد شریعتی (روزنامه سازندگی ـ ۲۹ خرداد ۱۳۹۸)
صفحات ویژه سالگرد شهادت شریعتی
منبع: روزنامه سازندگی
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۸
روزنامه سازندگی به مناسبت چهل و دومین سالگرد شهادت شریعتی مطالبی را دو صفحه از شماره ۲۹ خرداد به چاپ رسانده است. در مقدمه‌‌ی گردانندگان روزنامه می‌خوانیم:
نوشریعتی و ضرورت تعمیق دموکراسی از سطح فردی به سطوح اجتماعی | حسین مصباحیان (ماهنامه ایران فردا ـ خرداد ۱۳۹۸)
نوشریعتی و ضرورت تعمیق دموکراسی از سطح فردی به سطوح اجتماعی
حسین مصباحیان[1]
منبع: ماهنامه ایران فردا
تاریخ: خرداد ۱۳۹۸
کاملا شناخته شده است که «آزادی» مفهومی کلیدی در منظومه فکری شریعتی است. این مفهوم اما آنگاه که توسط ناقدان شریعتی در ربط با اقتصاد، دین و سیاست قرار داده شده است، مسئله برانگیز و مسئله ساز دانسته شده است. تا به حال بحث های زیادی – سلبی و ایجابی – درباره آزادی و مفاهیم مرتبط با آن نزد شریعتی، توسط منتقدان او ارائه شده است، این نوشته ولی قصد ورود به آن مباحث را ندارد و علاقه مند است این پرسش را پیش نهد که رئوس نقد شریعتی به دموکراسی لیبرال چیست ؟ این نقدها تا چه حد به تعمیق دموکراسی کمک می کند و در چه مواضعی پرسسش برانگیز است ؟
گفتمان شریعتی؛ راهی برای رفع تقابل دوگانه سنت و تجدد | گفتوگو با احسان شریعتی (خبرگزاری ایکنا ـ خرداد ۱۳۹۸)
گفتمان شریعتی؛ راهی برای رفع تقابل دوگانه سنت و تجدد
احسان شریعتی
منبع: خبرگزاری ایکنا
تاریخ: ۲۸ و ۲۹ خرداد ۱۳۹۸
علی شریعتی از تأثیرگذارترین روشنفکران تاریخ معاصر ایران است. با اینکه یک سال و چند ماه پیش از انقلاب درگذشت و شاهد به ثمر نشستن آن نبود، اما اکنون بعد از چهل و دو سال آثار و اندیشه‌هایش به عنوان بحث‌برانگیزترین روشنفکر دینی در محافل مختلف فکری و فرهنگی مورد نقد و ارزیابی قرار می‌گیرد. خبرگزاری ایکنا اصفهان، به مناسبت ۲۹ خرداد، چهل‌و‌دومین سالروز درگذشت دکتر علی شریعتی، گفت‌وگویی با احسان شریعتی، فرزند ارشد ایشان، دانش‌آموخته فلسفه در مقطع دکتری از دانشگاه سوربن فرانسه و از فیلسوفان و پژوهشگران حوزه دین و فلسفه داشته است. این گفتوگو در دو بخش، در روزهای ۲۸ و ۲۹ خرداد روی سایت این خبرگزاری قرار گرفت. این گفت‌وگوی تفصیلی را در ادامه می‌خوانید.
خود، خلق، خدا | گفتوگو با احسان شریعتی (هفته‌نامه کرگدن ـ خرداد ۱۳۹۸)
مصاحبه‌ای پیرامون آثار دکتر علی شریعتی
خود، خلق، خدا
احسان شریعتی
منبع: هفته‌نامه کرگدن
تاریخ: ۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۸
شماره ۱۱۳ هفته‌نامه کرگدن که در آستانه سالگرد شهادت علی شریعتی منتشر شده است، گفت‌وگویی با احسان شریعتی پیرامون آثار علی شریعتی را به چاپ رسانده. متن کامل این گفتوگو را می‌توانید در ادامه‌ی مطلب مشاهده کنید.
