نسبت شریعتی و روحانیت و روحانیون را علاوه بر متون و پژوهش هایی که در این باره نوشته شده می توان از خلال خاطرات و تاریخ شفاهی دریافت. بسیاری از شاهدان مستقیم از میان رفته اند و بخشی از آنها خوشبختانه خاطراتشان را در چهارچوب مصاحبه با مطبوعات در میان گداشته اند. در این بخش، نمونه هایی ازاین خاطرات درج شده است.
نوشته‌های مرا بخوانید و نقد کنید تا پخته‌تر شود | آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی (۱۳۹۵)
نوشته‌های مرا بخوانید و نقد کنید تا پخته‌تر شود
آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی
منبع: کتاب «شوکران اندیشه» (خاطرات آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی، ص ۲۳۵)
تاریخ: ۱۳۹۵
در تابستان سال ۱۳۵۰، در عصر جمعه‌ای، مرحوم دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد تهران برنامه سخنرانی داشت. بنده در این برنامه شرکت کردم و قرار بود شب مهمان پدر دکتر، دانشمند فقید، محمدتقی شریعتی باشم. پس از ختم سخنرانی دکتر به منزل پدر ایشان رفتم، دکتر که فهمیده بود من به منزل پدرش رفته‌ام نزد ما آمد. این اولین باری بود که با دکتر ملاقات می‌کردم، ملاقات خوبی بود و شبی خوب. هنگامی که بحث ما به پایان رسید اذان صبح نزدیک شده بود؛ مرحوم دکتر که می‌خواست به منزل خود برود یک جانماز برای من آورد و گفت: «شما نماز صبح را بخوانید و بخوابید و من با شما خداحافظی می‌کنم.» هنگامی که می‌خواست خداحافظی کند گفت: «من یک خواهش از شما دارم و آن این است که نوشته‌ها و سخنرانی‌های مرا بخوانید و نقد کنید تا مطالب پخته‌تر شود.» چیزی که خیلی جلب توجه مرا کرد علم‌دوستی، تواضع و خضوع در مقابل منطق و استدلال بود که در جناب دکتر دیدم. او عاشق دانستن و کشف حقیقت بود و از این که بنده سخنانش را نقد می‌کردم نه تنها ناراحت نمی‌شد بلکه خوشحال می‌شد که در محیطی دوستانه مطالب علمی مورد بحث واقع شود و واقعیات بیشتر روشن گردد.
در مقابل شکنجه حسرت یک «آخ» را بر دل دشمن گذاشت | آیت‌الله لاهوتی (روزنامه کیهان ـ ۲۹ خرداد ۱۳۵۸)
در مقابل شکنجه حسرت یک «آخ» را بر دل دشمن گذاشت
آیت‌اللّه لاهوتی
منبع: روزنامه کیهان
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۵۸
منتقد کمونیست‌ها | عبدالحسين خسروپناه (۱۳۸۷)
منتقد کمونيست‌ها
عبدالحسين خسروپناه (مدرس حوزه)
منبع: روزنامه اعتماد
تاریخ: ۲۳ خرداد ۱۳۸۷
مرا حتی به سنی‌گری هم متهم کردند
مرا حتی به سنی‌گری هم متهم کردند
منبع: کانال تلگرام شهید محمدباقر صدر
پس از انتشار کتاب التشیع و الاسلام (پژوهشی درباره ولایت) حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ علی حجتی کرمانی این کتاب را در سال ١٣۵٢ش به فارسی ترجمه کرد. با انتشار کتاب، دکتر علی شریعتی آن را مطالعه کرد و نقدهایی را درباره آن برای مترجم فرستاد؛ نقدهایی که به دو بخش تقسیم می‌شد: ستایشِ نیمۀ اول کتاب (تشیع چگونه پدید آمد) و اشکالاتی درباره بخش دوم آن (شیعه چگونه پدید آمد) که درواقع نگرانی‌های دکتر شریعتی از برداشت‌های احتمالی از برخی عبارات آن بود.
مترجمِ کتاب، نقد‌ها و نکات دکتر شریعتی را برای شهید صدر فرستاد و ایشان نقدهای وی را به‌تفصیل پاسخ داد و به‌شکل کتابچه‌ای به ایران فرستاد تا به چاپ برسد.
خاطرات اکبر پوراستاد
اخلاقش زانوهایم را لرزاند
اکبر پوراستاد
از مخالفین سالهای ۴۹ – ۵۰ حسینیه ارشاد، شغل آزاد
منبع: ایران فردا (شماره ۵۴)
تاریخ: خرداد ۱۳۷۸
خاطرات عبدالکریم سروش
دیدارمان به قیامت افتاد
گفت و گو با دکتر عبدالکریم سروش
فیلسوف و استاد داشنگاه
منبع: مجله شهروند امروز
تاریخ: ۲۶ خرداد ۱۳۸۷
این گفتگو که توسط مجله شهروند امروز با دکتر عبدالکریم سروش صورت گرفته است شامل بحث‌های نظری و خاطراتی می‌شود که به روزهای پایانی زندگی شریعتی و واکنش های برخی از روحانیون در آن موقعیت باز می‌گردد، به همین دلیل این مصاحبه در بخش خاطرات قرار گرفت.
خاطرات قربانعلی محبی نسب معروف به مجاوری
همنشین سفره مردم (شریعتی در کوی طلاب مشهد)
قربانعلی محبی‌نسب (مجاوری)
از دوستداران استاد و علی شریعتی، کسبه بازار
منبع: مصاحبه با بنیاد فرهنگی دکتر شریعتی
تاریخ: تیرماه ۱۳۸۸
خاطرات علی جنتی و مصطفی رهنما
خاطرات علی جنتی و مصطفی رهنما
علی جنتی و مصطفی رهنما
علی جنتی فرزند آیت‌الله احمد جنتی و مصطفی رهنما از روزنامه‌نگاران با سابقه و روحانیان مبارز دهه سی
منبع: ماهنامه سیاسی فرهنگی نسیم بیداری
تاریخ: مهر و آبان ۱۳۹۴
خاطرات آیت‌الله مصباح یزدی
روایت آیت‌الله مصباح یزدی از دعوت دکتر شريعتی به مناظره
محمدتقی مصباح یزدی
مجتهد و مدرس حوزه علمیه قم
منبع: کتاب ماه، فرهنگی تاریخی « یادآور»
تاریخ: ۸۸- ۱۳۸۷
خاطرات آیت الله طالقانی
آخرین دیدار
آیت‌الله طالقانی
فقیه، مدرس حوزه علمه قم، پژوهشگر دینی و از چهره‌های برجسته مبارزات سیاسی در نظام شاهنشاهی
