زندگی یعنی نان، آزادی، فرهنگ، ایمان و دوست داشتن

دکتر علی شریعتی

با مخاطب‌های آشنا (۱۳۵۶)

‌ ‌

در شبی از آن «ششصد شب تنهایی» خواب بودم. خواب دیدم که تالار بزرگی است بی‌سر و پایان و تمامی چهره‌های آشنایم جمع‌اند و من از انسان و زندگی و عمر و فلسفه‌ی زیستن و بودن حرف می‌زدم. یکی از میان جمع برخاست و پرسید: شما که همیشه از انسان و فلسفه‌ی وجود و معنی زندگی و این مسائل حرف می‌زنید، قبلاً باید یک حقیقت اولیه و اساسی را روشن کنید و آن موضوع اصلی همه‌ی این مباحث و تمامی این نظریات است. اصلاً می‌توانید بگویید: زندگی خود چیست؟ آدم در خواب توانایی‌هایی دارد که در بیداری فاقد است. بی‌درنگ و بااطمینان گفتم: «یادداشت کنید! نان، آزادی، فرهنگ، ایمان و دوست داشتن.» متن کامل