هفتاد پایاننامه لبنانی درباره شریعتی
هفتاد پایاننامه لبنانی درباره شریعتی
محمد حسین بزای
منبع: روزنامه شرق
تاریخ: ۳۱ خرداد ۱۳۸۳
محمدحسین بزای، پژوهشگر و مدیر مسئول انتشارات دارالامیر لبنان در گفتگو با خبرگزاری ایرنا گفته است:
«در دو دهه گذشته هفتاد پایان نامه فوق لیسانس و دکترا در دانشگاههای لبنان در شناساندن اندیشه های علمی و جامعه شناختی دکتر علی شریعتی متفکر ایرانی نوشته شده است. بزای که پیشتر آثار زنده یاد دکتر شریعتی را به عربی برگردانده و به چاپ رسانده است روز جمعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: «قرار است کتابشناسی این 70 پایان نامه با معرفی بخش های مهمی از آنها در یک جلد کتاب در بیروت چاپ شود.» وی به نقل از سلیمان الخطیب استاد رشته جامعه شناسی دانشگاه قاهره پایتخت مصر که از دوستداران اندیشه شریعتی است اضافه کرد: « نزدیک به یکصد پایان نامه فوق لیسانس و دکترا در دانشگاههای قاهره و اسکندریه مصر در باره مرحوم شریعتی نوشته شده که راهنمای 10 مورد از این پایان نامه ها را الخطیب بر عهده داشته است. بزای گفت: «سال جاری در نمایشگاه بین المللی کتاب در امیرنشین شارجه در امارات عربی متحده با یک مسلمان هندی آشنا شدم که از وجود ترجمه کتاب تشیع علوی و تشیع صفوی مرحوم شریعتی به یکی از زبان های رایج در آن کشور خبر داد.» مدیر مسئول انتشارات الامیر لبنان تاکید کرد که به زودی فصلنامه ای به سه زبان عربی، انگلیسی و فرانسوی با عنوان شریعتی از سوی این بنگاه در بیروت به چاپ خواهد رسید و در آن افزون بر انتشار مقاله های مربوط به دین شناسی دیدگاه اندیشمندان درباره مرحوم شریعتی نیز به چاپ خواهد رسید. وی افزود: « تا کنون ترجمه عربی چندین کتاب از مجموعه آثار دکتر شریعتی با شمارگان سه هزار نسخه مانند حج، فاطمه فاطمه است، پدر- مادر ما متهمیم؛ مذهب علیه مذهب،شهادت، تشیع علوی و تشیع صفوی، محمد خاتم پیامبران، امت و امامت، بازگشت به خویش، حسین وارث آدم و اسلامشناسی با موافقت خانم پوران شریعت رضوی همسر زنده یاد دکتر شریعتی به چاپ رسیده است. بزای اضافه کرد: « کتاب های تاریخ ادیان، تاریخ تمدن و کویر دکتر شریعتی به زبان عربی ترجمه شده و قرار است به تدریج چاپ و منتشر شود. کتاب شهادت دکتر شریعتی را امام موسی صدر رهبر ناپدید شده شیعیان لبنان به عربی بازگردانده و انتشارات الامیر این ترجمه را به چاپ رسانده است.» به گفته این پژوهشگر، ابراهیم دسوقی شتا نویسنده و ایران شناس مصری برای نخستین بار کتاب «بازگشت به خویشتن» دکتر شریعتی را در سال 1984 میلادی به زبان عربی ترجمه کرد و او بود که شریعتی را به جامعه دانشگاهی مصر و کشورهای عرب شناساند. این ناشر لبنانی خاطر نشان کرد که کتاب های شریعتی افزون بر لبنان در کشورهای سوریه، بحرین، اردن، امارات متحده عربی، مصر، الجزایر، مغرب و تونس راه یافته ومورد استقبال محافل علمی در این کشورها قرار گرفته است به طوری که در فاصله زمانی نزدیک به دو دهه آثار شریعتی مانند کتاب های اندیشمندان مصری چون سید قطب دوستداران بسیاری پیدا کرده است.
وی در پاسخ به این پرسش که انگیزه اقبال جوامع عرب به شریعتی و این که اندیشه های او تا چه اندازه برای این کشورها می تواند راهگشا باشد، افزود:
«از درگدشت زنده یاد دکتر شریعتی 27 سال سپری شده است و از انتشار برخی از این نوشته های او نزدیک به نیم قرن گذشته است با این همه هنوز افکار و ایده های او در ایران و کشورهای عرب هواخواه دارد. مهم ترین ویژگی شریعتی در این بود که او توانست دانش جدید را در بازشناسی اندیشه و باورهای اسلامی به کار گیرد و از همین رو به سرعت در قشر دانشگاهی ایران و جوامع عرب مورد توجه قرار گرفت. شریعتی همواره در آثار خود بر این نکته تاکید داشت که آنچه او نوشته است سخن پایان نیست و جا دارد تا در آینده درباره ایده هایی که مطرح کرده تأمل و کنکاش شود. وی افزود: شایسته است تا مراکز دانشگاهی و پژوهشی در ایران و لبنان برای شناسایی اندیشه شریعتی به نسل جوان همایش ها و میزگردهایی را برگزار کنند. بزای تأکید کرد: امام موسی صدر افزون بر این که زمینه انتقال پیکر دکتر شریعتی از لندن به دمشق را فراهم کرد و خود بر پیکر او نماز خواند از حافظ اسد رئیس جمهوری پیشین سوریه نیز خواست تا در آئین تشیع پیکر شریعتی در زینبیه دمشق شرکت کند که او نیز به همراه برخی از مقام های سوری در این آئین حضور یافت.
دکتر شریعتی نویسنده و جامعه شناس ایرانی در 29 خرداد 1356 خورشیدی به شکل مشکوکی در لندن درگدشت و با کوشش امام موسی صدر و کنفدراسیون دانشجویان ایرانی در اروپا پیکر وی به سوریه منتقل و در نزدیک بارگاه حضرت زینب در حومه دمشق به خاک سپرده شد.
مطالب مرتبط:
آثار شریعتی به دیگر زبانهای دنیا
پایاننامههای مرتبط با شریعتی به زبانهای دیگر