خاطرات روح الله حسنی
خدا جانشین همه نداشتن‌های من است
روح‌الله حسنی
از بستگان مادری شریعتی (پسردایی مادر)، شغل آزاد
منبع: روزنامه خراسان رضوی ـ همشهری
تاریخ: ۲۹ حرداد ۱۳۹۵
نویسنده: بهناز رحیمیان خراسان‌رضوی ـ خبرنگار همشهری
شریعتی متفكری آزاده، مسلمان، عارف و صبور بود كه در روزگار جهل، بی‌خبری، ستم و بیداد، شعله عصیانش را بر خرمن ناآگاهی و ستم زد. او با احیای مكتب پویا و انسان‌ساز اسلام، دینی را كه در حجاب قرن‌ها خرافه و تحریف به پوستینی وارونه مبدل شده بود به نسل جوان و تشنه حقیقت شناساند. این متفكر آزاده با استفاده از 2 نعمت ارزشمند بیان شیوا و قلم سحرانگیز خود توانست نقطه عطفی در تاریخ سیاسی، تحول فكری و حیات فرهنگی كشور به وجود آورد و البته در این راه دشوار سختی‌ها دید و رنج‌ها كشید. ایستادگی دكتر شریعتی در راهش موجب شد تا از كار بركنارش كنند، حقوقش را قطع كنند و بارها به زندانش افكنند اما او آزاد مردی بود كه از پا ننشست و می‌گفت: «اگر تنها‌ترین تنها شوم باز خدا هست. او جانشین همه نداشتن‌های من است…»علی شریعتی سال 1312 در روستای «كاهك» از توابع «مزینان سبزوار» چشم به جهان گشود و در 29 خرداد 1356 در انگلستان به دیار باقی شتافت. این بار با نگاهی متفاوت در گفت‌وگویی با «روح‌الله حسنی» یكی از خویشاوندان دكتر شریعتی كه سال‌ها با او ملاقات و معاشرت داشته است، با پاره‌ای از خصوصیات اخلاقی و رفتاری و نیز شیوه زندگی این رادمرد خطه خراسان آشنا می‌شویم.
-دكتر شریعتی چگونه توانست در فضای خفقان رژیم شاه ناگفته‌ها را بگوید؟
دكتر شریعتی برای راهی كه در آن قدم گذاشته بود خود را خالص كرده بود، او از تمام امكانات مادی زندگی مانند كارش و وابستگی‌های عاطفی مانند همسر و فرزند و خانواده‌اش گذشته بود، حتی از آبرویی كه برخی از ریختن آن او را می‌ترساندند و هشدار می‌دادند كه اگر فلان مطلب را نگویی بهتر است، با قاطعیت در پاسخ می‌گفت: «من نمی‌توانم حقیقت را فدای مصلحت كنم و اعتقاداتم را نادیده بگیرم!»
-دوستداران شریعتی تا چه حد با خصوصیات اخلاقی او آشنایند؟
افكار و اعتقادات دكتر در لابلای كتاب‌ها و نوارهای سخنرانی‌هایش منعكس شده، اما آنچه شاید مغفول مانده است و آن‌گونه كه باید به آن پرداخته نشده است، خلق وخو، رفتار و‌منش دكتر با اقوام و حتی غریبه‌ها بود كه به نظر من ایشان به‌عنوان یك مسلمان واقعی الگویی را در جامعه آن روز ارائه می‌داد كه جا دارد از آن سخن گفته شود.
شما از محبوبیت دكتر شریعتی در بین اقوام و آشنایان صحبت كردید، آیا این محبوبیت ناشی از منزلت اجتماعی و فرهنگی وی بود؟
نه، رفتار متواضعانه و عاطفی دكتر همه اطرافیانش از هر‌طبقه ای را شیفته و مجذوب خود می‌كرد، حتی آنهایی كه با افكار و كتاب‌های او آشنا نبودند و هنوز پس از 40 سال همه كسانی كه او را می‌شناختند از ویژگی‌های رفتاری او به نیكی یاد می‌كنند. نكته قابل توجه این بود كه نحوه برخورد او به‌گونه‌ای بود كه هركسی كه او را می‌شناخت تصور می‌كرد كه دكتر او را از همه بیشتر دوست دارد!
-چه ویژگی‌هایی در رفتار و خلق وخوی دكتر شریعتی شاخص بود؟
به شهرت و معروف شدن اهمیتی نمی‌داد، با آنكه شم اقتصادی داشت اما هرگز به طرف فعالیت‌های اقتصادی نرفت زیرا معتقد بود فعالیت در این حوزه او را از سایر اهداف اجتماعی دور می‌كند. از فقر و اختلاف طبقاتی جامعه به شدت رنج می‌برد و متاثر می‌شد، ساده زیست بود و از تجملات، تشریفات و زرق و برق بیزار و اگر مجبور می‌شد به چنین محافلی برود انگار كه به جهنم می‌رفت! اگر در یك مهمانی خانوادگی، میزبان چند نوع غذا تهیه می‌كرد واقعا ناراحت می‌شد و فقط یك نوع غذا می‌خورد. با آنكه وضع مالی مناسبی نداشت و در مقاطعی حقوقش قطع می‌شد اما اگر كسی نیاز به پول داشت تمام موجودی خود را به او می‌داد و گاهی حتی پول بنزین خودرو اش را هم نداشت.
زادگاه دكتر شریعتی در نوشته‌هایش از جایگاه خاصی برخورداراست، آیا گرفتاری‌های زندگی مانعی برای سفر به این روستاها نبود؟
دكتر از هرفرصتی برای رفتن به روستاهای كاهك و مزینان استفاده می‌كرد زیرا روحیه‌اش با این فضا سازگاری بیشتری داشت و می‌گفت: «این جا مكان دنجی برای نوشتن است، اگر بگذارند!» در مزینان به منزل عموی خود به نام مرحوم «شیخ قربانعلی شریعتی» كه شخصیت فرهیخته‌ای بود می‌رفت و با زبان عربی از او سؤالاتی می‌كرد، به‌خصوص در سال‌هایی كه به شدت از سوی رژیم شاه تحت تعقیب و كنترل بود و عاملان رژیم به هر‌شیوه ای مانع از نوشتن او می‌شدند و او به هردری می‌زد تا از این محدودیت خارج شود.
-دكتر شریعتی چه اقدامات عام المنفعه ای برای روستای زادگاهش انجام داد؟
محرومیت این روستاها و شكاف طبقاتی در آنجا به شدت او را رنج می‌داد از این‌رو به مردم كاهك پیشنهاد داد تا صندوق خیریه ای به نام مبارك حضرت فاطمه‌الزهرا(س) راه‌اندازی
كنند و از پولی كه دراین صندوق جمع می‌شود در راه عمران و‌آبادی روستا و نیز پرداخت مخارج ادامه تحصیل جوانان با استعداد روستایی استفاده شود. در وصیتنامه‌اش نیز قید كرده بود كه بخشی از حقوقش را برای شادی روح مادرش در كاهك هزینه كنند.
-آیا این اقدام توانست اهداف دكتر شریعتی را تحقق بخشد؟
تا حدی بله، در سال‌های 54 و 55 با تشكیل این صندوق و پول‌هایی كه جمع‌آوری شده بود، شاید برای اولین بار در آن زمان یك پارك در محل قبرستان قدیمی كه محل تجمع ولگردان بود، ساخته شد. همچنین غسالخانه و شركت تعاونی در روستا راه‌اندازی شد و مخارج تحصیل تنی چند از جوانان روستا تأمین شد كه به‌عنوان مثال دهیار فعلی روستای كاهك یكی از همین جوان‌ها است.
-امروز زادگاه دكتر شریعتی چگونه یاد و خاطره او را حفظ می‌كند؟
منزلی كه دكتر شریعتی در آن به دنیا آمده در روستای كاهك ثبت سازمان میراث فرهنگی و این منطقه امروز به‌عنوان منطقه نمونه گردشگری معرفی شده است. بودجه‌ای نیز از سوی این سازمان برای مرمت بناهای آن تخصیص پیدا كرده است. به‌منظور گرامیداشت یاد این نویسنده نامدار معاصر اخیرا از سوی مسئولان شهر داورزن شب شعری با حضور علاقه‌مندان در این خانه برگزار شد كه در آن از «سوسن شریعتی» فرزند آن مرحوم نیز برای ایراد سخنرانی دعوت به عمل آمد.
-با توجه به عمر كوتاه دكتر شریعتی آیا وی توانست به اهدافش دست یابد؟
گویی به دكتر شریعتی الهام شده بود كه فرصت چندانی در این دنیا ندارد و همیشه براین موضوع تأكید می‌كرد كه باید وقت را غنیمت بدانیم. حتی در گردهمایی‌های خانوادگی معتقد بود كه این لحظات تكرار نخواهند شد. انگار به وی مأموریتی داده شده بود كه باید اهداف این مأموریت را فهرست‌وار انجام دهد و بعد برود و همین‌طور هم شد زیرا ایشان توانست در هریك از زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی كه درباره آنها اظهار نظر می‌كرد، تیتر‌وار‌كاری صورت دهد بنابراین معتقدم درهمین مدت عمر كوتاه خود توانست از عهده این مأموریت به خوبی برآید و پس از فوت نیز در زینبیه سوریه دفن شد. او در این باره می‌گفت: «دوست دارم در كنار شیر زن كربلا دفن شوم.»
-چه ویژگی‌هایی در نوشته‌های دكتر شریعتی شما را به‌عنوان یكی از خوانندگان پر و پا قرص كتاب‌های او كرد؟
من و بسیاری از جوان‌هایی كه در آن زمان كتاب‌های دكتر را شروع به خواندن می‌كردیم نمی‌توانستیم آن را زمین بگذاریم، علتش را از دكتر پرسیدم، ایشان در جواب گفت: «نوشته‌های من دردهای من است و من با خواننده دردمند یك ارتباط روحی برقرار می‌كنم.» معتقدم دكتر شریعتی در مطالبی كه در خصوص حضرت علی(ع)، امام حسین(ع) و حضرت فاطمه زهرا(س) و سایر شخصیت‌های دینی و مذهبی نگاشته است یك ارتباط روحی و روانی با این شخصیت‌ها برقرار كرده و به همین دلیل نوشته‌هایش این‌گونه به دل می نشیند.
pdf
![[facebook]](http://drshariati.org/btn_fb_55px.gif)
