انسان بی‌خود

مجموعه آثار ۲۵

علی شریعتی؛ تهران، انتشارات قلم، چاپ اول بهمن ۱۳۶۱ ، قطع رقعی، تیراژ ۱۰/۰۰۰

مجموعه آثار «انسان بی خود»  از جمله مجموعه آثاری است که نام یکی از سخنرانی های علی شریعتی را برای کل مجموعه انتخاب کرده است. این مجموعه شامل ده  بخش اصلی و یك بخش ضمیمه است. این بخش‌ها به ترتیب عبارتند از:

*اومانیسم در غرب و شرق: بخشی از درس‌های دانشكده‌ی ادبیات دانشگاه مشهد است كه در كتابی مستقل تحت عنوان «تاریخ ادیان»- كه نام مناسبی نیست- و با اسم مستعار «علی شریفی» در تیراژی محدود به چاپ رسیده بود.

*عصیان انسان: مجموعه‌ی چند دست‌نوشته‌ی بدون تاریخ از شریعتی است كه غالباً در اصل با عنوان «عصیان» مشخص شده‌اند.

*چهار زندان انسان: این بخش كه قبلاً در مجموعه كنفرانس‌های دانشكده‌ی نفت آبادان تحت عنوان «انسان و اسلام» منتشر شده بود، به صورت یك كنفرانس در دانشكده‌ی نفت آبادان در سال 1347 اجرا و سپس توسط علی شریعتی تنظیم شده است.

*چهار زندان انسان: سخنرانی‌ای است در مدرسه‌ی عالی خدمات اجتماعی ایراد شده و تاریخ دقیق آن روشن نیست.

*انسان بی‌خود: ابتدا به شكل یك سخنرانی در دانشكده‌ی ادبیات دانشگاه تهران )به احتمال قوی در آذر 1348)ایراد شده و برای اولین بار در «نشریه انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده ادبیات» شماره اول تحت عنوان «انسان و جهان» در اسفند 1350 توسط شرکت سهامی اننتشار در کنار مقالاتی از دکتر داوری، دکتر نصر و مهدی جعفری به چاپ رسیده است. این متن پس از چاپ  اول توسط شریعتی بازبینی شده و نکاتی افزوده می شود و نهایتا در مجموعه آثار 25 به چاپ می رسد.

* انسان تمام: این سخنرانی تحت عنوان «علی، انسان تمام» در دو شب متوالی به تاریخ 20 و 21 آذرماه سال 1348 در تالار حسینیه‌ی ارشاد عرضه شده است.

*ارتجاع نو: دست‌نوشته‌ای است كوتاه و بدون تاریخ از دكتر شریعتی.

*نیازهای انسان امروز: تاریخ دقیق این سخنرانی كه در دانشگاه جندی‌شاپور اهواز برگزار شده، معلوم نیست. متن این سخنرانی توسط  شریعتی تنظیم شده است.

*سخنی درباره‌ی كتاب: این سخنرانی به تاریخ 23/9/1348 در روز افتتاح انجمن كتاب دانشجویان دانشكده‌ی ادبیات مشهد ایراد شده است. چند صفحه از متن پیاده‌ی شده آن توسط علی شریعتی مورد بازبینی قرار گرفته و در نتیجه اضافاتی در آن صورت پذیرفته است.

* آرزوها: متن این بخش توسط شریعتی پس از آزادی از زندان، در شب‌های انزوای اجباری، بر روی نوار ضبط شده است. نوار از دو بخش تحت عناوین «دریغ‌ها» و «آرزوها» تشكیل شده كه بخش «دریغ‌ها» در مجموعه آثار شماره 27 به شکل جداگانه چاپ شده است.

ضمیمه‌ها:

*پایان غم‌انگیز زندگی یونگ، دست‌نوشته‌ای است كه در سال‌های آخر عمر علی  شریعتی به نگارش درآمده است. از آن‌جا كه این قسمت با متن اصلی از نظر روند موضوعی و تحلیلی مباحث یكنواختی لازم را ندارد، به بخش ضمیمه‌ها منتقل شده است.

توضیحات ضروری:

1- بخش‌های یك و دو كه از نظر موضوعی ناسازگاری آشكاری با بقیه‌ی متن دارند، می‌بایست در انتهای مجموعه‌ آثار 24 (انسان) كه با آن بیشتر هماهنگ‌اند، آورده می‌شدند، اما برای جلوگیری از افزایش حجم آن مجموعه و نیز به علت این‌كه مجموعه‌ی 25 به یك معنا جلد دوم و دنباله‌ی مجموعه‌ی 24 به حساب می‌آید، این دو بخش را در این مجموعه آوردیم. امیدواریم خوانندگان عزیز این نوع تقسیم‌بندی را بر ما ببخشایند و برای برداشت منسجم، این دو بخش را در ادامه‌ی مجموعه‌ی 24 تلقی و مطالعه کنند.

2- دو بخش سه و چهار دو سخنرانی تحت یك عنوان و با مشابهات محتوایی بسیار زیادند كه به جهت حفظ امانت در ارائه‌ی تمام آثار علی شریعتی، ناگزیر به چاپ هر دو شده‌ایم.

3- مطالب و خط فكری‌ای كه در بخش شش (انسان تمام) مطرح شده، به‌رغم عنوان سخنرانی (علی، انسان تمام)، با محتوای كلی این مجموعه پیوستگی تام دارد، لذا جای مناسب این بخش را همین مجموعه تشخیص دادیم.

نویسنده : اپراتور سایت تاریخ ارسال : می 4, 2016 1341 بازدید