هنر همچون پنجره (۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱)
هنر همچون پنجره (۱۳۴۷ تا ۱۳۵۱)
اگرچه از اواخر دهه ٣٠ ديگر شعر نمي گويد اما با آغاز تدريس در دانشكده ادبيات مشهد و سپس سخنراني در حسينيه ارشاد اشكال ديگر فعاليتهاي هنري را پي ميگيرد. به طور مشخص ميتوان به علاقه شريعتي به تئاتر اشاره كرد. اسناد ساواک به فعالیت های شریعتی در سال ۴۷ همراه با دکتر سیروس سامی برای راه اندازی تئاتر از طریق گروه(کلوپ ) هنری فردوسی اشاره دارد؛ امری که برای ساواک مشکوک است و بی تردید سویههای سیاسی دارد. جالب توجه این است که این فعالیت ها کمی بعد از اولین سخنرانی شریعتی در حسینیه ارشاد و بازگشت به مشهد صورت میگیرد. دو سال بعد شریعتی به آرزویش میرسد: اجرای تئاتر ابوذر. دانشجويان او در دانشكده مشهد ( ايرج صغيري، رضا دانشور و داريوش ارجمند) همگي به ياد ميآورند كه شريعتي با چه شعفي اجرای تئاتر ابوذر را در مشهد پی می گرفته است (۱۳۴۹). این تلاش با انتقال شریعتی به تهران و فعالیتهای حرفهای در حسینیه نیز ادامه پیدا میکند. اجرای تئاتر ابوذر در حسینیه ارشاد برای شریعتی بزرگترین موفقیت است و در سخنرانیای که پیش از اجرای تئاتر می کند با این شعر آغاز می شود: شکر خدا که هرچه طلب کردم از خدا / بر منتهای مطلب خود کامران شدم.
نمایشنامه «ابوذر» نوشته رضا دانشور و بازیگری ایرج صغیری در مرداد ۱۳۵۱، چند ماه قبل از بسته شدن حسینیه ارشاد بر روی صحنه می رود. تلاش شریعتی به صحنه بردن تئاتر دیگری به نام «سربداران» به کارگردانی محمد علی نجفی ناموفق می ماند. در ليست پيشنهادی شريعتي براي فعاليتهاي ضروري فرهنگي در كتاب «چه بايد كرد» ميتوان اهميت و جايگاه هنر را ديد.
شریعتی در فاصلهی سالهای ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۱در چند برنامهی هنری نیز مشارکت داشت:
نمایشنامه ابوذر (۱۳۴۹ ـ ۱۳۵۱)
برگزاری نمایشگاه نقاشی در حسینیه ارشاد (اسفند ۱۳۵۰)
نگارش نمایشنامه سربداران (مهر ۱۳۵۱)
برگزاری نمایشگاه نقاشی در حسینیه ارشاد (اسفند ۱۳۵۰)
علی شریعتی در کنار برگزاری سلسه دروس و سخنرانیهایی که در حسینیه ارشاد برگزار میکرد تلاش بسیاری برای شکل دادن به فعالیت های هنری ادبی و پژوهشی با تشکیل گروههای متعدد تئاتر، نقاشی، داستان نویسی میکرد. مهمترین نمایشگاه نقاشی که در تالار پایین حسینیه ارشاد ترتیب داده شد به تاریخ اسفند ۱۳۵۰ باز میگردد که مسئولیت آن به عهده خانم کاظمی (زهرا رهنورد) و آقای مهندس میرحسین موسوی بود.تشکیل گروههای دوازده گانه تحقیق و تئاتر و هنر و ثبت نام در آنها از جمله این فعالیتها در سال ۵۰ و ۵۱ بوده است.*
———————————–
*- شریعتی به روایت اسناد ساواک، جلد دوم ، صفحه ۴۱۷ و ۶ و ۱۸
طرح جلد کتاب حج
طرح سیاه رنگی ـ که شامل چند فلش و یک فلش در جهت معکوس است ـ ایدهی شریعتی برای نوبت بعدی چاپ کتاب حج بوده است که در نهایت با تغییراتی در اولین نسخهی مجموعه آثار شماره ۶ (حج) در ایران، منتشر میشود. این طرح مرتبط با جملهای از شریعتی در کتاب «شهادت» است: «حسین یک درس بزرگتر از شهادتش هم به ما داده است و آن نیمهتمام گذاشتن حج و به سوی شهادت رفتن است.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
نمایشنامه سربداران
سه ماه پس از اجرای نمایشنامه ابوذر و استقبال فراوان مخاطبین از این نمایشنامه با تشویق شریعتی نمایشنامه دیگری آماده اجرا در حسینیه ارشاد میشود. این نمایشنامه به نام « سربداران» و با کارگردانی محمد علی نجفی و فخرالدین انوار متأسفانه به علت مقاومت و اعتراض بخشی از نیروهای مذهبی تند رو از اجرا باز میماند و پس از پیروزی انقلاب به شکل سریال تلویزیونی ممکن میگردد.
بازیگران این نمایشنامه عبارت بودند از: رضا عباسی، شهسوار، هاشمی، محمد هاشم شیرازی، پرنیان، احسانی، ضیاء، خلیلی، مهرزاد مینویی،موسوی، موحدی، قادری.*
سربداران ( خاطرات عبدالله اسفندیاری)
چند پرده از آشنایی با علی شریعتی و فعالیت در حسینیۀ ارشاد؛ سید مصطفی هاشمیطبا
محمدعلی نجفی :شریعتی قیصر و گاو را دوست داشت
——————————————
*-به نقل از اسناد ساواک جلد دوم صفحه ۸۲