یاد پوران خانم به خیر! | سیدخلیل حسینی

یاد پوران خانم به خیر !

سیدخلیل حسینی

یک
پوران خانم هم رفت. آنچه در روز تشییع و قبل از آن در بیمارستان لاله بر خانوادۀ او گذشت را از زبان دکتر مونا شریعتی ، همدم روزهای تنهایی اش ، شنیدیم و دیدیم.

روز یکشنبه ۲٨ بهمن ماه درهای حسینیۀ ارشاد را ، که به نام شریعتی نام آور است ، به روی او و فرزندانش بستند.

دخترش مونا بهت زده و بی قرار ، کف سرد خیابان ، کنار تابوت مادر نشسته بود.

دکتر احسان شریعتی ، دردمندانه و خشمگنانه گفت : شما یک مکتب را با یک ساختمان اشتباه گرفته اید ! حسینیۀ ارشاد اکنون نه یک ساختمان که یک جنبش است…. شما تصور کردید می توانید با بستن درهای یک ساختمان ، مردم را از اندیشه ای محروم کنید؟

اما درهای حسینیه نه تنها بسته ماند بلکه در اقدامی نابخردانه ، جمعیت را به آن سوی خیابان حوالت دادند تا بر دامن کبریایی شان گردی ننشیند !

لذا در خیابان بر او نماز گزاردند. در میان اقبال و استقبال پر شوری پیکرش را تشییع کردند.

گویی نمایندۀ همۀ آحاد مردم قدر شناس ایران جمع آمده بودند ، تا این بانوی مظلوم را بدرقه کنند.

لذا آنچه پس از آن دیدیم یکسره مایۀ دلگرمی و مباهات بود. همسر دکتر علی شریعتی با عزت و احترامی در خور بدرقه شد و در مزار شهدای ۱۶ آذر امامزاده عبدالله — کنار برادر شهیدش — آرام گرفت.

سخنرانان از شریعتی ، از راه و آرمان او ، از نجابت و مظلومیت بانوی عزیز او و از نیک و بد روزگار سخن گفتند.

خانم دکتر سوسن شریعتی به من گفت : کاش مجالی بود تا شما هم از خاطراتی که از ایشان داشتید ، با مردم سخن می گفتید. باز گویی خاطره ها برای مردم بهتر و جذاب تر است….

(بیشتر…)

پوران آیینه‌دار حقیقت زنان بود | افسانه شریعتی (روستای مزینان ـ ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۸)

پوران آیینه‌دار حقیقت زنان بود

افسانه شریعتی

سخنرانی افسانه شریعتی در مراسم یادبود پوران شریعت رضوی در روستای مزینان

تاریخ: ۲۶ بهمن ۱۳۹۸

مکان: روستای مزینان

امروز ما گرد آمده ایم که با پوران و زندگی پر بارش تجدید عهدی کنیم . ویرجینیا ولف می گوید :«قرن هاست زنان به مثابه آیینه بزرگ نمایی این امکان را فراهم آورده اند که مردان، خود را دو برابر بزرگتر ببینند». اما پوران آیینه دار حقیقت زنان بود تا خود را آنچنان که شایسته کرامت خویش است بازشناسند و طیران خویش ببینند. ما امروز از او یاد می کنیم که به قول ابوالحسن خرقانی: « چون ذکر نیکان  کنی ابری سپید برآید و عشق ببارد».

(بیشتر…)

پوران شریعت‌رضوی دوراندیشی و تدبیر | امیر رضایی (روزنامه اعتماد ـ ۲۶ بهمن ۱۳۹۸)

پوران شریعت‌رضوی دوراندیشی و تدبیر

امیر رضایی*

منبع: روزنامه اعتماد

تاریخ: ۲۶ بهمن ۱۳۹۸

ارج‌شناسی یک وارث | حسین مصباحیان (روزنامه اعتماد ـ ۲۶ بهمن ۱۳۹۸)

ارج ‌شناسی یک وارث

حسین مصباحیان

منبع: روزنامه اعتماد

تاریخ: ۲۶ بهمن ۱۳۹۸

پوران شریعت رضوی: وارث امین | سوسن شریعتی (روزنامه اعتماد ـ ۲۶ بهمن ۱۳۹۸)

وارث امین^*

سوسن شریعتی

منبع: روزنامه اعتماد

تاریخ: ۲۶ بهمن ۱۳۹۸

يك سال از درگذشت دكتر پوران شريعت‌رضوي، پژوهشگر و نويسنده و فعال اجتماعي مي‌گذرد. خانم شريعت‌رضوي، همسر دكتر علي شريعتي، روشنفكر سرشناس ايراني هم بود و عمده شهرتش در جامعه به اين واسطه است. اگرچه آشنايان با فعاليت‌ها و كارهاي خانم شريعت‌رضوي مي‌دانند كه او را به هيچ عنوان نمي‌توان در نسبتش با همسرش يا حتي نقش مايه مادري خلاصه كرد، اما تا جايي كه به همسرش مربوط مي‌شود، پوران شريعت‌رضوي، مهم‌ترين و صادق‌ترين وارث دكتر علي شريعتي است؛ روشنفكري كه به اذعان قاطبه صاحب‌نظران، اثرگذارترين چهره روشنفكري ايران در طول يك‌صد سال اخير محسوب مي‌شود و هنوز با گذشت بيش از 40 سال از درگذشتش، همچنان در جامعه فكري و فرهنگي ايران اثرگذار است. از اين حيث حفظ و نگهداري و اشاعه مجموعه آثار شريعتي اهميت مي‌يابد و تاثير پوران شريعت‌رضوي در اين ميان برجسته مي‌شود. در نخستين سالگرد او به نقشش در انتقال صادقانه ميراث شريعتي به نسل‌هاي بعدي پرداختيم.

صحبت از زني است كه خوب زيست و با كيفيت زيست و به‌رغم شرايط اجتماعي و سياسي‌اي كه در همه ادوار زندگي‌اش بر او تحميل مي‌شد توانست استوار بماند و بدل شود به امكاني و اميدي براي ما زنان آن هم در جامعه‌اي كه زنان هميشه جنس دوم محسوب مي‌شوند و در مرتبه دوم قرار مي‌گيرند و در بهترين شكل در زير سايه مردان بزرگ تعريف مي‌شوند.

(بیشتر…)

زندگی دیونیزوسی، زندگی آپولونی | ناصر فکوهی (فصلنامه پویه ـ بهار و تابستان ۱۳۹۸)

زندگی دیونیزوسی، زندگی آپولونی*

ناصر فکوهی

منبع: فصلنامه پویه (شماره ۷ و ۸)

تاریخ: بهار و تابستان ۱۳۹۸

“زایش تراژدی” نیچه تاملی بود بر یک پرسش اساسی: چرا یونانیان به رغم شادمانی آشکار در زندگی خود، چنین گرایش روشنی به تراژدی دارند؟ چرا تراژدی در یونان زایش می یابد و نه در مکان و زمانی که مصیبت آن را فراگرفته باشد؟

(بیشتر…)

زیرا او، او بود! | حسین مصباحیان (فصلنامه پویه ـ بهار و تابستان ۱۳۹۸)

زیرا او، او بود!

درسی از یک زندگی، طرحی از یک دوستی، دعوتی برای رهایی از هر نوع بندگی!

برای و درباره دکتر پوران شریعت رضوی

حسین مصباحیان

منبع: فصلنامه پویه (شماره ۷ و ۸)

تاریخ: بهار و تابستان ۱۳۹۸

درآمد

جمله ای که عنوان این نوشته شده است، نقل قولی است از میشل دو مُنتِنی[1] در باره اینکه چرا او اتین دو لابوئسی[2] را دوست داشته است.این مقاله از طریق ساخت گشایی این نقل قول و برجسته ساختن عناصر و مولفه های اصلی آن، بحث خود را در دو قسمت به هم پیوسته به سامان می رساند. در قسمت اول رهایی را به ترتیبی که خواهد آمد، در دوستی پی می گیرد و در قسمت دوم از طریق نگاهی به وجوه اصلی زندگی پوران شریعت رضوی ، درس هایی از زندگی  او بر می کشد. درس هایی که، بی هیچ تلاشی برای چسباندن چیزهای لایتچسبک به یکدیگر، با درس دوستی و آئین رهایی جفت و جور شده اند.

(بیشتر…)

شماره ۷ و ۸ فصلنامه پویه با مطالبی به یاد پوران شریعت‌رضوی منتشر شد

یاد پوران شریعت‌رضوی در فصلنامه پویه

جدیدترین شماره فصلنامه پویه با تقدیم به «یاد پوران شریعت‌رضوی» منتشر شده است. در این شماره مقالاتی از ناصر فکوهی و حسین مصباحیان دربارهٔ پوران شریعت‌رضوی به چاپ رسیده. همچنین مقالاتی از مسعود پدرام، لیلا پاپلی یزدی، سیمین فصیحی، فیروزه صابر، حمید احراری، عباس منوچهری، محمدجوادغلامرضا کاشی، آروین صداقت‌کیش، فرزانه عرفانی‌منش، بهاره عباسی، نجیبه محبی، و احسان شریعتی (از رهایی تا آزادگی، نگاهی سریع به سیر مفهومی تعریف‌های «آزادی») نیز در این شماره به چشم می‌خورد.

(بیشتر…)

مستقلِ سرسخت؛ راوی محذوف | آرمان ذاکری (روزنامه اعتماد ـ ۲۷ بهمن ۱۳۹۷)

مستقلِ سرسخت؛ راوی محذوف

(برای خاطره پوران شریعت‌رضوی)

آرمان ذاکری

منبع: روزنامه اعتماد

تاریخ: ۲۷ بهمن ۱۳۹۷

«مستقلِ سرسخت» نامیدن کسی که مهربانیِ سرشار، اولین و پایدارترین احساسِ شخصی مواجهه با او بوده است، شاید برای کسانی که پوران شریعت‌رضوی را می‌شناختند، کمی عجیب بیاید. همچنانکه پوران شریعت‌رضوی را «مستقل» از علی شریعتی طرح کردن کاری دشوار است. احتمالا فمینیست‌ها خواهند گفت تاریخ باید، نگاه مردانه خود را به زندگی زنانه و فداکاری‌ها و تصمیم‌ها و گذشت‌ها و سازندگی‌هایش عوض کند تا بتواند جایگاه مستقل پوران شریعت‌رضوی را همچون بسیاری زنان دیگر روایت کرده و ارزش‌گذاری کند. همه اینها احتمالا درست است. چنانکه روایت پوران شریعت‌رضوی، به عنوان یک زن، همیشه تلاشی برای به میدان آوردن حاشیه به متن بود. اما پوران شریعت‌رضوی را به گونه‌ای دیگر نیز می‌توان روایت کرد. تجربه زندگی پیش و پس از یک انقلاب بزرگ، تحصیل در دانشگاه‌ فردوسی مشهد و پس از آن در پاریس. تجربه خواهر طوفان و آذر شریعت‌رضوی بودن، همسر علی شریعتی بودن و قرار گرفتن در متن سیاست و مبارزه از آغاز جوانی، پوران را به متن یک زندگی پر تنش دور از یک زندگی شخصی معمولی وارد کرد. خانواده‌های پوران همیشه علیه نظم مستقر بوده‌اند. در اوج دو دوره تاثیرگذار تاریخ معاصر ایران، پیش و پس از انقلاب.

(بیشتر…)

وداع با زنی که «مرگِ روح‌دمنده» بود | نرگس سوری (ایران فردا ـ اسفند ۱۳۹۷)

وداع با زنی که «مرگِ روح‌دمنده» بود

نرگس سوری

منبع: ایران فردا

تاریخ: اسفند ۱۳۹۷

28 بهمن ماه روز وداع با زنی بود که سوژگی‌اش با همسر علی شریعتی بودن به رسمیت شناخته می‌شود در حالی که او استوار بر خویشتن آفریننده‌ی حیاتی فکری و سرشار از امید برای حرکت و رهایی بود. سرگذشت بودن‌ و سیر زیستن‌اش را باید به گونه‌ای دیگر روایت کرد تا چهره‌ی زنِ ابژه به زنِ سوژه بدل شود؛ تا حاشیه‌ی‌ تاریخ از زیر آوار طردشدگی‌اش برون آید و سرگذشت “مقاومتِ مدام” خود را در شکننده‌ترین لحظاتی که هر انسانی را درهم می‌شکند، به گوش متن برساند. مقاومتی که اگر نبود و در برابر قدرت و سرسختیِ واقعیتِ خشن تسلیم می‌شد شاید امیدِ حرکت را از شریعتیِ روشنفکر سلب می‌کرد؛ اگر این اراده‌ی تسلیم‌ناپذیر نبود شریعتی که سودای درافکندن طرحی نو در تاریخ را داشت شاید راهی به سوی تحول دوران خویش نمی‌گشود. ولو اینکه او در نامه‌های خود پوران شریعت رضوی را امیدبخش راه‌اش می‌داند.

(بیشتر…)