شریعتی استثنای تاریخ روشنفکری | عطا هودشتیان (ماهنامه ایران فردا ـ آبان و آذر ۱۳۷۶)
شریعتی استثنای تاریخ روشنفکری
عطا هودشتیان
منبع: مجله ایران فردا (شماره ۳۸)
تاریخ: آبان و آذر ۱۳۷۶
اشاره: نوشته‌ی حاضر پژوهشی جامعه‌شناسانه است و نشانه‌ی تلاش جانبدارانه یا ایدئولوژیک از دکتر علی شریعتی نیست. مقصود ما در این نوشته کوتاه، تجلیل از شخصیتی فعال و استثنایی در تاریخ روشنفکری ایران، بدون حمایت نظری از اوست. تصور می‌کنیم که در میان نوشته‌ها و تأملاتی که تاکنون درباره‌ی شریعتی در ایران منتشر شده، جای تحلیل کنونی خالی است به نظر می‌آید که غالب نوشته‌ها از جانب طرفداران یا مخالفان یا اصلاح‌کنندگان اندیشه وی باشد، و کمتر به بررسی جایگاه اجتماعی و تاریخی شریعتی به طور نقادانه پرداخته‌اند.
در این نوشته، می‌خواهیم بدانیم جایگاه مشخص شریعتی در مقایسه با دیگر روشنفکران هم عصر خودش چه بود، و چه مکانیسم‌های ویژه‌ای به وی اجازه داد تا بتواند برخلاف دیگر روشنفکران در میان قشرهای وسیع‌تر مردم نفوذ کند.
پس از گذری تاریخی از چند دهه‌ی پیش در تاریخ روشنفکری ایران و مقایسه با دیگر روشنفکران هم عصرش، بر دو ویژگی استثنایی وی انگشت می‌گذاریم.
تاکید کنیم که به این دلیل که این نوشته ایدئولوژیک نیست، به اهرم‌های نفوذ شریعتی تنها در حوزه شکل پرداخته خواهد شد.
شریعتی و فاشیسم | اکبر گنجی (ماهنامه کیان ـ آذر و دی ۱۳۷۶)
شریعتی و فاشیسم
اکبر گنجی
منبع: ماهنامه فرهنگی کیان
تاریخ: آذر و دی ۱۳۷۶
مقاله «شریعتی و فاشیسم» نوشته اکبر گنجی نخستین بار در مراسم بزرگداشت شریعتی در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۷۶ که توسط انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه‌های شیراز برگزار شد ارائه شده و چند ماه بعد در شماره ۳۹ ماهنامه کیان به مدیر مسئولی رضا تهرانی و با عنوان جدید «اولین فاشیست شیطان است» به چاپ رسیده است. فایل پی‌دی‌اف این مقاله را می‌توانید از لینک زیر دریافت کنید.
ویژه‌نامه‌ی بیستمین سالگرد شهادت دکتر شریعتی در نشریه «پیام هاجر» (تابستان ۱۳۷۶)
شریعتی و رهیافت روشنفکران امروزی
منبع: پیام هاجر
تاریخ: تابستان ۱۳۷۶
نشریه «پیام هاجر» به سر دبیری خانم اعظم طالقانی به مناسبت بیستمین سالگرد شهادت دکتر شریعتی ویژه‌نامه‌ای را به شریعتی اختصاص داده‌است. در این شماره علاوه بر درج مقالاتی که به بررسی آراء شریعتی پرداخته‌اند، شرح مبسوطی از اولین مراسمی که پس از سالها در حسینیه ارشاد به این مناسبت برگزار شده ارائه داده است. مقالات مندرج در این شماره عبارتند از:
فاطمه گوارائی: «زینب مهمترین چهره‌پرداز عاشورا» و «شریعتی در همه زمانه‌ها»
وحید پوراستاد:« بیست سال رنج و مشقت»
بدرالملوک امام:« پیرایه زدایی از باورهای اسلامی در اندیشه‌های دکتر شریعتی»
گزارش بیستمین سالگشت دکتر شریعتی در حسینیه ارشاد توسط خانم صداقت تنظیم شده است. همچنین گزارشی از مراسم‌های بیستمین یادبود شریعتی در سراسر ایران در این شماره نشریه درج شده است.
صفحه‌ی ویژه‌ی شریعتی در هفته‌نامه‌ی «مهر» (۱۷ تیر ۱۳۷۶)
صفحه‌ی ویژه‌ی شریعتی در هفته‌نامه‌ی «مهر»
منبع: هفته‌نامه مهر (شماره ۱۱)
تاریخ: ۱۷ تیر ۱۳۷۶
هفته‌نامه فرهنگی، هنری، اجتماعی «مهر» در شماره ۱۱ خود دو نوشته پیرامون شریعتی منتشر کرده است. مقاله‌ای از یوسفعلی میرشکاک با عنوان «شور و شیدایی صوفیانه» و نوشته‌ای از رضا کیانان با عنوان «باران».
مطالب مرتبط:
شور و شیدایی صوفیانه | یوسفعلی میرشکاک (هفته‌نامه مهر ـ ۱۷ تیر ۱۳۷۶)
شور و شیدایی صوفیانه | یوسفعلی میرشکاک (هفته‌نامه مهر ـ ۱۷ تیر ۱۳۷۶)
شور و شیدایی صوفیانه
درباره دکتر علی شریعتی
یوسفعلی میرشکاک
منبع: هفته‌نامه مهر
تاریخ: سال ۱۳۷۶
سالهاست که دیگر دکتر شریعتی را به یاد نمی‌آورم اما به یاد یاد می‌آورم که نام او و آثار او، وجود مرا زیر و زبر کردند و از افق تصوف به افق سیاست آوردند. سیاستی که سالهاست دست و پا می‌زنم از آن خلاص شوم، اما همچون پوست به تنم چسبیده است. الان که به گذشته‌ی خاموش و فراموش خود می‌نگرم می‌بینم در سایه‌ی شمس‌الدین ملک‌اباد … و ابوسعید ابالخیر نشسته‌ام و با چخوف حرف می‌زنم اما از پیروان ظاهر مذهب گریزانم، خودم را در حلّاج و بایزید و جنید و مالک دینار و حبیب عجمی جستجو می‌کنم و جهان پیرامونم را در چخوف و تولستوی و سارتر و کامو و آل‌احمد و چوبک و فروغ و نیما و اخوان و شاملو و آتشی و سیلونه و چزاره پاوه‌زه و اشتاین بک و … الخ، که ناگهان سر وکله‌ی شریعتی پیدا می‌شود.
ویژه‌نامه‌ی بیستمین سالگرد شهادت دکتر شریعتی در نشریه «ایران فردا» (تیر ۱۳۷۶)
پیامبری ناتمام
منبع: ایران فردا
تاریخ: تیر ۱۳۷۶
مجله «ایران فردا» با مدیر مسئولی مهندس عزت‌الله سحابی در شماره ۳۴، فصل یاد مجله را به بیستمین سالگرد شهادت دکتر شریعتی اختصاص داده‌است. در این ویژه‌نامه می‌خوانیم:
مسعود پدرام:« قدر شریعتی»
رضا علیجانی:«تشیع سرخ یا تشیع سه رنگ ایرانی»
دکتر مجید شریف:«اندیشه انتقادی، پیامبری ناتمام»
تقی رحمانی:«در راستای مدرنیته شرقی»
محمود عمرانی:« نگاهی سریع بر استراتژی، متدولوژی و ایدئولوژی شریعتی»
