خوانش اجتماعی انقلاب اسلامی در چهل سالگی آن | یحیی علی‌بابایی (متن سخنرانی در نشست «خوانش اجتماعی چهل سالگی انقلاب اسلامی» ـ نوروز ۱۳۹۸)
خوانش اجتماعی انقلاب اسلامی در چهل سالگی آن
یحیی علی‌بابایی
منبع: متن سخنرانی در نشست «خوانش اجتماعی چهل سالگی انقلاب اسلامی»
تاریخ: بهمن ۱۳۹۷
در واقع یک نگاه دانشجویی به انقلاب اسلامی دارم. می‌خوام مخاطبین را به فضای قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ببرم تا مروری بر تجربیات من به عنوان یک کنشگر اجتماعی بشود؛ شاید که این مرور، درسی برای امروز ما باشد.
اقتصاد در اندیشه شریعتی | گفتوگو با محمد رحیمی (فصلنامه چشم‌انداز ایران ـ تیر و مرداد ۱۳۹۷)
اقتصاد در اندیشه شریعتی
گفتوگو با محمد رحیمی
منبع: فصلنامه چشم‌انداز ایران (۱۱۰)
تاریخ: تیر و مرداد ۱۳۹۷
فصلنامه چشم‌انداز ایران در شماره ۱۱۰ گفت‌وگویی پیرامون مسئله‌ی اقتصاد در اندیشه‌ی شریعتی با محمد رحیمی ترتیب داده است. فایل پی‌دی‌اف این گفتوگو را می‌توانید در ادامه‌ی مطلب دریافت کنید.
اسطوره حسین در میانه دو ادعا: حافظه یا تاریخ | سوسن شریعتی (سخنرانی در مراسم تاسوعا و عاشورای حسینی در اصفهان ـ شهریور ۱۳۹۷)
اسطوره حسین در میانه دو ادعا: حافظه یا تاریخ
سوسن شریعتی
منبع: سخنرانی سوسن شریعتی در مراسم تاسوعا و عاشورای حسینی «چشم دگر بده که تماشا کنم تو را »، اصفهان
تاریخ: شهریور ۱۳۹۷
از اسطوره های دینی ـ تاریخی هر بار می‌شود سوالی پرسید و پاسخی را ممکن دانست. کاربردشان همین است: تا بی نهایت تفسیر و استخراج روایت.
شریعتی چهل سال پیش تلاش کرد با طرح پرسشی تاریخی چگونگی شهادت حسین را به چرایی شهادت او بدل کند: چرا حسین قیام کرد؟
شریعتی کجا ایستاده است؟ | گفتوگو با سوسن شریعتی (مجله آنگاه ـ پاییز ۱۳۹۷)
در گریز دائمی از دست تقلیل‌گرایان
سوسن شریعتی
منبع: مجله آنگاه (شماره ۸)
تاریخ: پاییز ۱۳۹۷
مجله آنگاه که هر شماره با موضوع خاصی منتشر می‌شود هشتیمن شماره (پاییز ۱۳۹۷) خود را به مسئله‌ی پدیده‌های عامه‌پسند اختصاص داده است. در این شماره، با عنوان «کرانه‌های عامه‌پسندی»، گفت‌وگویی پیرامون عامه‌پسندی علی شریعتی با سوسن شریعتی به چاپ رسیده که آن را در ادامه مطلب می‌خوانید.
«نوشریعتی» | نشستی در گفتوگو با احسان شریعتی (ماهنامه ایران فردا ـ آذر ۱۳۹۷)
«نوشریعتی»
نشستی در گفتوگو با احسان شریعتی
منبع: ایران فردا (شماه ۴۴)
تاریخ: آذر ۱۳۹۷
سرویس اندیشه ماهنامه «ایران فردا» در شماره ۴۴ خود به تاریخ آذر ۱۳۹۷ نشستی را با حضور آقایان احسان شریعتی، حامد سحابی، سعید مدنی، محمود عمرانی، محمد رضایی، ابوطالب آدینه وند، سعید درودی و خانم مریم نیک ورز و با عنوان «نوشریعتی» برگزار کرده است. در این نشست احسان شریعتی در گفتگو با جمع به تشریح و توضیح خطوط اصلی گفتمان «نو شریعتی» در حوزه تفکر، اجتماع و سیاست و چشم انداز آن پرداخته و نسبتش را با زمانه کنونی ـ چهل سال پس از شریعتی ـ ترسیم کرده است.
در این شماره، یادداشتی نیز از محمود عمرانی از شاگردان و دوستان نزیک شریعتی در هه 50 تحت عنوان «شریعتی از نزدیک» نیز به چاپ رسیده است که اختصاص به خاطرات ایشان از شریعتی در ایام حسینیه ارشاد دارد.
شریعتی خواستار دموکراسی رادیکال بود | احسان شریعتی (ماهنامه نسیم بیداری ـ بهمن ۱۳۹۷)
شریعتی خواستار دموکراسی رادیکال بود
احسان شریعتی
منبع: نسیم بیدای (شماره ۸۸)
تاریخ: بهمن ۱۳۹۷
ماهنامه نسیم بیداری در شماره بهمن خود گفتگویی دارد با احسان شریعتی پیرامون دیدگاه علی شریعتی در باره دموکراسی و سوسیالیسم.
آنچه در ذیل می آید متن کامل این گفتگو است.
پرونده‌ای درباره‌ی شریعتی (ماهنامه شهر ـ آذر ۱۳۹۷)
پرونده‌ای درباره‌ی شریعتی در اولین شماره ماهنامه شهر
ماهنامه شهر ضمیمه تحلیلی روزنامه شهر آرا با مدیر مسئولی مجید خرمی و صاحب امتیازی شهرداری مشهد، در شماره اول خود که به تاریخ آذر ۱۳۹۷ به بازار آمده، ویژه‌نامه‌ای را به شریعتی اختصاص داده است. بر سر در این فصل نوشته شده:
«۸۵ سال از سالروز درگذشت دکتر علی شریعتی گذشت. شریعتی خراسانی زاده‌ای بود که موافقان و مخالفان سرسخت دارد. برخی او را متفکر پروتستانتیزم اسلامی می‌خوانند و برخی دیگر لقب عارف مدنی به او می‌دهند. شریعتی که بود و خراسان چه تاثیری بر او گذاشت؟ در این پرونده به واکاوی این مسئله پرداخته ایم.»
شريعتی، امتداد پروژه بازرگان | علیرضا رجایی (اندیشه پویا ـ بهمن ۱۳۹۷)
شريعتی، امتداد پروژه بازرگان
عليرضا رجايی
منبع: انديشه پويا (شماره ۵۶)
تاريخ: بهمن ١٣٩٧
رادیکالیسم ضد استیلا و استبداد ستیز بازرگان،نقطه کانونی فکر مذهبی او بود و هیچ‌چیز بیش از این شریعتی را به بازرگان نزدیک نمی‌کند و از همین نقطه بود که هر دو،با دستگاه مَدرَسی و اسکولاستیکی و نظام‌مندِ موجود،مواجهه‌ی انتقادی پیدا کردند.”تقدیس”و”تبعیت مطلق”بارها در آثار بازرگان در معرض نقد افشاگرانه قرار گرفته‌است و از آنجا که موضع فکری_سیاسیِ او بیش از هرچیز منشاءِ ایمانی داشت،از این‌گونه مواجهات هراسی به دل راه نمی‌داد.براحتی می‌توان تشابهات فراوان فکر بازرگان و شریعتی را تا آنجا که به درک ضد استیلای آنها از فکر دینی باز می‌گردد،در آثارشان یافت و بدون هیچ تردیدی اذعان کرد شریعتی امتداد پروژه فکری_سیاسیِ بازرگان است.
نوشريعتی‌ها در شريعتی چه می‌جويند؟ | محسن آزموده (روزنامه اعتماد ـ ۱۹ دی ۱۳۹۷)
نوشريعتی‌ها در شريعتی چه می‌جويند؟
محسن آزموده
منبع: روزنامه اعتماد
تاریخ: ۱۹ دی ۱۳۹۷
جريان‌هاي فكري بازتابي از شرايط سياسي و اجتماعي جامعه و آينه‌اي براي رصد تحولات آنها هستند، همچنان كه به نوبه خود تلاش‌هايي براي توضيح اين دگرگوني‌ها و احيانا تاثيرگذاري بر روند آنها محسوب مي‌شوند. بازخواني و بازانديشي در ميراث فكري يك انديشمند اجتماعي در دوره‌هاي گوناگون را نيز از اين منظر مي‌توان توضيح داد. علي شريعتي، بدون ترديد، مهم‌ترين و تاثيرگذارترين روشنفكر ايراني دهه 1350 خورشيدي بود كه با وجود مرگ زودهنگامش در سال 1356، كار و آثارش همچنان مورد مطالعه و نقد و ارزيابي قرار مي‌گيرد و موافقان و مخالفاني را برمي‌انگيزد. نكته مهم آن است كه اين همراهان يا منتقدان نيز خود در طول زمان تغيير مي‌كنند و در دوره‌هاي زماني مختلف، از يك سر طيف به طرف ديگر آن حركت مي‌كنند و بالعكس. با مقدمه‌اي كه ذكر شد، روشن مي‌شود كه جهت اين همراهي‌ها يا نقدها را مي‌توان برمبناي شرايط زمانه و دگرگوني‌هايي كه از سر گذرانده، مورد مطالعه قرار داد، ضمن آنكه وجه يا وجوهي از شريعتي كه در اين خوانش‌هاي مكرر برجسته مي‌شود، در ربط مستقيم با وضعيت كنوني شكل مي‌گيرد.
در سال‌هاي اخير، شاهد ظهور جريان يا حلقه يا گروهي فكري در پهنه فرهنگي ايران هستيم كه خودشان يا ديگران (اعم از منتقدان يا همدلان يا توصيف‌گران) ايشان را «نوشريعتي» مي‌خوانند. ذيل اين عنوان كلي نيز معمولا شماري از پژوهشگران، محققان، اساتيد و صاحب‌نظران نام‌آشناي ايراني در حوزه علوم انساني در رشته‌هاي جامعه‌شناسي، فلسفه، تاريخ، علوم سياسي و اقتصاد قرار مي‌گيرند. در ميان اين چهره‌ها معمولا سه فرزند دكتر شريعتي، يعني احسان (پژوهشگر فلسفه)، سوسن (پژوهشگر تاريخ) و سارا (پژوهشگر انسان‌شناسي) حضور دارند و در كنار آنها، معمولا چهره‌هايي چون عباس منوچهري (پژوهشگر علوم سياسي)، حسين مصباحيان (پژوهشگر فلسفه)، هاشم آقاجري (پژوهشگر تاريخ)، امين قانعي راد (پژوهشگر جامعه‌شناسي)، كمال اطهاري (پژوهشگر اقتصاد)، بيژن عبدالكريمي (پژوهشگر فلسفه) و… و شمار زيادي از شاگردان آنها نيز قرار مي‌گيرند.
نو شریعتی و چند پرسش؛ گذر از دکتر؟ | رحیم محمدی (روزنامه اعتماد ـ ۱۹ دی ۱۳۹۷)
نو شريعتي و چند پرسش
گذر از دكتر؟
رحيم محمدی*
منبع: روزنامه اعتماد
تاریخ: ۱۹ دی ۱۳۹۷
اخيرا در شبكه‌هاي اجتماعي پوستري با تصوير علي شريعتي منتشر شده كه عنوان اصلي آن «نوشريعتي» است. وقتي اين پوستر را ديدم، اولين پرسشي كه در ذهنم ايجاد شد، اين بود؛ نو شريعتي چيست؟ اين واژه «نو» چرا با اسم شريعتي همراه شده است؟ مگر شريعتي هم كهنه و نو دارد؟ اگر دارد، شريعتي كهنه چه مشكلي داشت كه شريعتي نو مي‌خواهد آن را بگشايد؟ يا برطرف كند؟
مقداري كه در اين تركيبِ جديد و در اين پرسش‌ها فكر كردم، چنين به ذهنم آمد؛ شايد اين عنوان گرته‌برداري از تركيباتي چون «نو ماركسي» يا «نو كانتي» باشد كه در دنياي امروز سنتي براي خود شده است. اما داستان به اين سادگي‌ها نيست، اگر امروز سنتي به اسم نو ماركسي نامگذاري شده است اين «عملِ ناميدن» يك اتفاق «پسيني» است. به چه معنا؟ يعني كساني به آراء ماركس و خوانش ارتدوكسي او نقدهاي دروني و بيروني وارد كردند به طوري كه عملا سخنان و نظرات آنان در سنت مرسومِ ماركسي نمي‌گنجيد، اينان به تدريج بحث‌ها و نقدها و خوانش‌هاي خود را توسعه دادند و اشخاص بيشتري اين خوانش نو و رويكرد انتقادي را ادامه دادند و بدون آنكه از پيش با همديگر همدستي كرده باشند، سنتي جديد پديد آوردند كه بعدها ناظران بيروني مجموعه كوشش‌هاي آنان را تحت عنوان «نو ماركسي» نامگذاري كردند. اما پرسشي كه در اينجا پديد مي‌آيد، اين است كه؛ آيا پيرامون مباحث و گفتارهاي شريعتي هم، چنين اتفاقي افتاده است؟ اگر بله، چه كساني و در كجا شريعتي نخستين را خوانش انتقادي كردند و در بيرون از سنت نخستين با يك دستگاه معرفتي- نظري بديل، نظرات و انتقادات جديدي آفريدند كه ما امروز مجموعه كوشش‌هاي آنان را به عنوان نو شريعتي نامگذاري كنيم. اگر چنين كوشش‌هايي بوده باشد، مسلما نامي هم براي ناميدن آن پيدا خواهد شد، اگر نو شريعتي هم نباشد، نام مناسب ديگري خواهد بود. در غير اين صورت تركيب نو شريعتي نوعي همدستي و تبليغات است.
