Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
Search in posts
Search in pages

مرگ ناگهانی شریعتی در ۲۹ خرداد ۱۳۵۶، یک ماه پس از خروج و در ۴۳ سالگی با بازتاب وسیعی در ایران و خارج از کشور روبرو شد. به دنبال انتشار خبر شهادت شریعتی از فردای ۲۹ خرداد ۱۳۵۶ موجی از اعتراض هم دردی و تنش به شکل خود جوش در تهران و شهرستانها به راه افتاد. کانون اصلی انتشار خبر شهادت شریعتی مسجد ارگ بود که در آنجا مراسمی به مناسبت مرگ پدر حجه الاسلام معادیخواه در ۳۱ خرداد برگزار بود، با اعلان خبر شهادت دکتر شریعتی توسط واعظ مجلس، این مراسم به یک تظاهرات ضد رژیم تبدیل شد و به زد و خوردی وسیع با نیروهای انتظامی منجر شد و دستگیری‌هایی را به دنبال داشت(به نقل از اسناد ساواک ص ۴۷)*.از سوی دیگر خبر شهادت شریعتی محیط‌های دانشجویی تهران و شهرستان‌ها را نیز متشنج کرد. در جلد سوم کتاب «شریعتی به روایت اسناد ساواک» گزارشی مبسوط از این فضای ملتهب دانشجویی منعکس شده است. مراسم‌های یادبود متعددی در شهرهای مختلف اروپایی از سوی انجمنهای اسلامی و کنفدراسیون جهانی برگزار گردید. واکنش روحانیون در باره مرگ شریعتی یک دست و یکپارچه نیست. مراسم ختم شریعتی در لندن با حضور مجتهد شبستری و غیبت آیت الله مطهری علی رغم حضور در انگلستان برگزار می شود. ایت الله موسی صدر مراسم خاکسپاری شریعتی را عهده دار می شود و چهلم او را علی رغم مخالفت روحانیون مقیم لبنان در بیروت برگرار می کند.اآیت الله خمینی در مرداد 1356، یک ماه پس از مرگ شریعتی در اطلاعیه ای خطاب به دکتر یزدی به پیام های تسلیتی که از سوی انجمن های اسلامی دانشجویان در آمریکا و اروپا دریافت کرده اند اشاره کرده و تشکر می کنند.
در ایران، خبر مرگ شریعتی در محافل روحانی (به روایت کتاب «شریعتی به روایت اسنادساواک») با بی اعتنایی عمومی روبرو می شود و این همه علی رغم اطلاعیه های سوگواری که از سوی طلاب جوان حوزه های علمیه قم و مشهد در شکلی گسترده پخش می شود. در بسیاری از مساجد کوچکتر در سطح شهرها مراسم سوگواری برقرار می شود و اکثرا به خشونت ختم می‌گردد.

پاسخ آیت‌الله خمینی به تلگرام‌های تسلیت در «فقد» شریعتی (مرداد ۱۳۵۶)

 

 

پاسخ آیت‌الله خمینی به تلگرام‌های تسلیت در «فقد» شریعتی

تاریخ: مرداد ۱۳۵۶

 

بسمه تعالی

جناب آقای دکتر یزدی ایده‌الله تعالی

پس از اهدای سلام تلگراف‌های زیادی از اروپا و آمریکا از طرف اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا و انجمن‌های اسلامی دانشجویان در آمریکا از بخش‌های مختلف و از سایر برادران محترم مقیم خارج از کشور ایدهم‌الله تعالی در فقد دکتر علی شریعتی واصل شد، چون جواب به تمام آنها از جهاتی میسر نیست و تفکیک صحیح نمی‌باشد، از جنابعالی تقاضا دارم تشکر اینجانب را به همه برادران محترم ایدهم‌الله تعالی ابلاغ نمائید.

اینجانب در این نفس‌های آخر عمر، امیدم به طبقه جوان، عموماً دانشجویان در داخل و خارج، اعم از روحانی و… می‌باشد. امید است دانشمندان و متفکران روشن‌ ضمیر مزایای مکتب نجات‌بخش اسلام که کفیل سعادت همه‌جانبه بشر و هادی سبیل خیر در دنیا و آخرت و حافظ استقلال و آزادی ملت‌ها و مربی نفوس و مکمل نقیصه‌های نفسانی و روحانی و راهنمای زندگی انسانی است، برای عموم بیان کند. مطمئن باشید با عرضه اسلام به آن‌طور که هست و اصلاح ابهام‌ها و کج‌روی‌ها و انحراف‌ها که به دست بدخواهان انجام یافته، نفوس سالم بشر که از فطرت‌الله منحرف نشده و دستخوش اغراض باطله و هوس‌های حیوانی نگردیده، یکسره بدان روی آورند و از برکات و انوار آن بهره‌مند شوند. من به جوانان عزیز نوید پیروزی و نجات از دست دشمنان انسانیت و عمال سرسپرده آنها می‌دهم.

طبقه جوان روشن‌بین در داخل و خارج خود را محکم و در زیر پرچم اسلام که تنها پرچم توحید است، یکدل و یک‌صدا از حق انسانیت و انسان‌ها دفاع کنند تا به خواست خداوند متعال، دست اجانب از کشورهای اسلامی قطع شود و باید با کمال هوشیاری از عناصر مرموزی که در صدد تفرقه بین انجمن‌های اسلامی است و مطمئناً از عمال اجانب هستند، احتراز کنند و آنها را از جمع خود طرد نمایند.

واعتصموا بحبل‌الله جمیعا و لا تفرقو

والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته

روح‌الله موسوی الخمینی

شعبان‌المعظم ۱۳۹۷ هجری قمری

مرداد ماه ۱۳۵۶ هجری شمسی

انتهای پیام/

مراسم چهلم شهادت دکتر شریعتی (بیروت ـ مرداد ۱۳۵۶)

17بزرگداشت دکتر شریعتی

مکان: لبنان، بیروت، سالن اجتماعات مدرسه عاملیه

زمان: مرداد ۱۳۵۶

 

مراسم چهلم دکتر شریعتی در بیروت توسط مجمع بزرگداشت شریعتی و تحت نظارت و با ابتکار عمل امام موسی صدر در مرداد ماه 1356 برگزار شد. در این مراسم نمایندگان بسیاری از جنبش‌های ملی آزادیبخش (زنگبار، زیمبابوه، جنوب فیلیپین، اریتره)، نماینده‌ی جنبش الفتح (منیر شفیق)، و نمایندگان اتحادیه‌های دانشجویان مسلمان در اروپا و آمریکا و کانادا، نمایندگان نهضت آزادی ایران و بعضی از روحانیون مبارز ایرانی حضور داشتند. برجسته‌ترین سخنرانان این مراسم امام موسی صدر و یاسر عرفات بودند؛ به‌‌رغم تصمیم اولیه، اجرای این مراسم در سالن اجتماعات یونسکو در بیروت به دلیل مخالفت دولت لبنان و تحت فشار نظام شاه، یک روز مانده به برگزاری لغو گردید و با کوشش همه‌جانبه‌ی سازمانهای انقلابی برگزار کننده و زحمات امام موسی صدر در سالن اجتماعات عامیله برگزار شد. برگزاری بزرگداشت شریعتی خشم ساواک و عوامل آنهادر لبنان و نیز روحانیان مخالف شریعتی در ایران را علیه امام موسی صدر برانگیخت. (بیشتر…)

مراسم تشییع پیکر و خاکسپاری دکتر علی شریعتی (دمشق ـ ۵ تیر ۱۳۵۶)

مراسم تشییع پیکر و خاکسپاری دکتر علی شریعتی

مکان: دمشق، سوریه ○ زمان: ۵ تیر ۱۳۵۶

هم زمان با انتشار خبر در گذشت شریعتی شایعه مشکوک بودن نحوه مرگ شریعتی نیز در سطح وسیعی پخش شد. شائبه دخالت دولت ایران و نیروهای ساواک چنان مورد اجماع بود که دولت ایران را بر آن داشت مراسم بازگشت شریعتی به ایران را تدارک ببیند و در پی آن بزرگداشت پر سرو صدایی را برگزار کند. از همین رو خانواده شریعتی و دوستداران او به کمک امام موسی صدر تصمیم به انتقال شریعتی به سوریه را گرفتند.

یک روز پس از تشییع جنازه در لندن در روز یک شنبه ۵ تیرماه ۱۳۵۶ جنازه شریعتی از لندن به دمشق منتقل شد. در فرودگاه دمشق امام موسی صدر، تنی چند از علمای شیعه لبنان، روحانیون حوزه علمیه نجف که ۵ صبح در فرودگاه در انتظار بودند از جنازه شریعتی استقبال کردند. پس از انجام تشریفات لازم جنازه شریعتی با مشایعت همراهان مستقیما به حرم مطهر حضرت زینب برده شد و در کنار ضریح حضرت زینب قرار داده شد. در ساعت ده صبح به تدریج نمایندگان سازمانهای انقلابی سیاسی و انجمن‌های اسلامی درحرم حضور یافتند و بسیاری از زوار ایرانی در حرم جمع شدند. از طرف مقاومت فلسطین ابومازن عضو هیئت اجرائیه‌ی مرکزی فتح و معاونش، مفتی شام و معاونش، وزیر اوقاف سوریه، تولیت آستانه حضرت زینب و جمعی از علمای سوریه و لبنان، امام موسی صدر، رهبران و نمایندگان حرکت المحرومین و امل، نمایندگان نهضت آزادی، نمایندگان روحانیون مبارز، نماینده انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و اروپا در مراسم شرکت داشتند. در ساعت یازده صبح، امام موسی صدر و حاضرین بر جنازه شریعتی نماز گذاشتند. بعد از نماز ابومازن خطاب به احسان و نمایندگان نهضت آزادی گفت: «ما شریعتی را شهید انقلاب فلسطین می‌دانیم» . پس از ختم نماز جنازه بر دوش نمایندگان روحانیون مبارز، حرکت المحرومین، نهضت آزادی ایران، انجمن اسلامی و دوستداران علی شریعتی بر دور حرم طواف داده شده و زیارت نامه خوانده شد. سپس در ساعت یازده و نیم به طرف محل قبرستان عمومی که در پنجاه متری صحن حرم زینب می‌باشد حمل گردید. در حالیکه دسته‌های گل توسط سازمانهای شرکت کننده هدیه شده بود در پیشاپیش جمعیت حرکت می‌کرد. در صحن قبرستان امام موسی صدر در بیانات کوتاهی که به عربی ایراد کرد ضمن تجلیل از افکار و شخصیت شریعتی گفت: «حضرت زینب شهید راه حق را که در مقابل ظلم و ستم مستمرأ مبارزه نمود و در برابر زر و زور و تزویر تسلیم نشد و به همین جهت نتوانست با آرامش به سرزمین خود برود، به نزد خود فراخواند.» پس از برگزاری این مراسم، جنازه در اتاق کوچکی که در ضلع شمال شرقی قبرستان است به رسم امانت به خاک سپرده شد. روز بعد هانی الحسن عضو کمیته مرکزی مقاومت فلسطی و مشاور سیاسی یاسر عرفات مراتب تسلیت عرفات را که به علت سفرش به قاهره نتوانسته بود در مراسم شرکت کند به نمایندگان نهضت آزادی و پسرش احسان شریعتی اظهار می‌نماید.

اطلاعیه‌ی طلاب مدرسه‌ی شیخ عبدالحسین (تیر ۱۳۵۶)

اطلاعیه‌ی طلاب مدرسه‌ی شیخ عبدالحسین

به مناسبت شهادت علی شریعتی 

تاریخ: تیر ۱۳۵۶

بیاد مهاجر بزرگ دکتر شریعتی

فریادی که در سالهای سیاه دیکتاتوری و جهل و فریب کائنات رژیم معدوم و نیز ارکان ارتجاع را به لرزه انداخت پیام آگاهی بخش شورشگری علوی بود که برای مبارزه با اختناق و ارتجاع بهترین دژ را برگزیده ، دژ ایدئولوژی و عقیده .

رسالتی را که شهید دکتر علی شریعتی همه زندگی خود را در راه به ثمر رسانیدن آن مایه گذاشت رسالت تجدید بنای اسلام مکتب بود . ما در آن سالها شاهد بودیم که چگونه ارتجاع از بوجود آمدن حسینیه ارشاد بر خود میلرزید و چگونه گروهی با توطئه سکوت معلم بزرگ ما را تنها می گذاشتند و به خیال خام خود از انتشار تفکر و اندیشه او جلو میگرفتند ولی چه بسا ما در آن شرائط نمیتوانستیم همه ابعاد کار معلم بزرگمان را ببینیم و دریابیم .

هنوز زمان زیادی نگذشته بود که دیدیم فریاد این انقلابی جز دیگر فریادهاست . فریاد او آشناست ، فریاد او پیام است و ایدئولوژی و مکتب ، فریادش بازگشت به همه عزتها و آگاهی ها و مایه های فرهنگی خودمان است و خلاصه در یک جمله فریادش بازگشت به خویشتن اسلامی خویش ، به اسلام راستین و تشیع علوی و علم و عالم متعهد و مسئول ، طنین این فریاد برای همه پاسداران ارتجاع و عقب ماندگی و جهالت و نیرنگ و در رأس آن رژیم کثیف گذشته بسی مهیب و سهمگین بود . در آن وقت که رژیم سابق توانسته بود در جبهه های مختلف مخالفین خود را یا سرکوب کند و یا به سکوت بکشاند و یا متهم کند و لجن مال سازد معلم شهید ما فریاد برمیدارد که ای توده های تحت ستم و ای روشنفکران دردمند و متعهد و ای عالمان و روحانیان مترقی و مبارز اگر خواهان استقلال و آزادی و عزت و پیشرفت هستیم بیائیم و به اسلام روی آوریم ، بیائیم به اسلام راستین تکیه کنیم و براساس اسلام و تشیع علوی دست به ایجاد جبهه واحد ضد دیکتانوری بزنیم . معلم کبیر ما شعار جبهه واحد ضد دبکتانوری را به همین گونه و با همین جمله بیان نکرد زیرا اینگونه شعارها بسیار طرح شده بود و هیچ تاثیری و موجی ایجاد نکرده بود و نمی توانست ایجاد کند ، این شعار چیزی بود که خود به خود از درون ما به محتوای آگاهیبخش پیام معلم بزرگ میجوشید ، پیامی ایدئولوژیک که میتوانست و دیدیم که توانست غنی ترین مایه برای تغذیه جنبش ضد دیکتاتوری خلق ما باشد .

اسلام مکتب و طرح فرهنگ انقلابی تشیع راستین و معرفی و توضیح نقش روحانیت مترقی بعنوان عالمان متعهد دین که نه بعنوان شغل و کار روزمره  بلکه بعنوان ادامه دهندگان راه پیامبران و امامان مسئول تمام رخدادها و جریانات زمان خویشند همه این مضامین که هسته اصلی محتوای پیام شهید شاهد ما را تشکیل میداد بزرگترین عامل بسیج ایدئولوژیک  – سیاسی خلق ما علیه استبداد و اختناق شاه شد .

و اینک نیز که دیو پلید استبداد از پای درآمده است و ما به سازندگی و تلاش برای انقلاب اجتماعی – فرهنگی میپردازیم ادامه راه معلم بزرگ دکتر شریعتی میتواند و باید غنابخش انقلاب فرهنگی ما باشد .

در این سالروز شهادت آن مهاجر بزرگ ادامه راهش را وظیفه همه مسلمانان متعهد میدانیم .

 طلاب مدرسه شیخ عبدالحسین