آکادمیسینی که عامه را خطاب قرار می‌داد | عبدالعزیز ساشادینا (ماهنامه فرهنگ امروز ـ ۱۳۹۴)
آکادمیسینی که عامه را خطاب قرار می‌داد
دکتر عبدالعزیز ساشادینا
منبع: ماهنامه «فرهنگ امروز» (شماره ۸)
تاریخ: آبان ۱۳۹۴
دکتر عبدالعزیز ساشادینا، شهروند آمریکا و زادۀ تانزانیا، استاد مطالعات اسلامی و صاحب کرسی مؤسسۀ بین‌المللی اندیشۀ اسلامی در دانشگاه جرج میسن ویرجینیا (آمریکا) است. ساشادینا که در هند، عراق، ایران و کانادا تحصیل کرده، دکترای خود را از دانشگاه تورنتو دریافت کرده است. وی در طول دو دهه، مشغول پژوهش و نگارش دربارۀ فقه، اخلاقیات و الهیات سنی و شیعی بوده است. در ده سال اخیر، ساشادینا مطالعات خود را بر روی اخلاقیات اجتماعی و سیاسی در اسلام، از جمله مناسبات درون‌دینی و بین‌الادیانی، اخلاق پزشکی و حقوق بشر در اسلام متمرکز کرده است. گذشته از شمار زیادی از مقالاتی که ایشان در نشریات آکادمیک منتشر کرده‌اند، کتاب‌های متعددی را نیز به چاپ رسانده‌اند که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
ترکیب سلفی‌گری شیعی و پدیدارشناسی اگزیستانسیالیستی سارتر در اندیشۀ شریعتی | گفت‌وگو با ابراهیم فیاض (ماهنامه فرهنگ امروز ـ آبان ۱۳۹۴)
ترکیب سلفی‌گری شیعی و پدیدارشناسی اگزیستانسیالیستی سارتر در اندیشۀ شریعتی
گفت‌وگو با ابراهیم فیاض
منبع: ماهنامه فرهنگ امروز (شماره ۸)
تاریخ: آبان ۱۳۹۴
فرهنگ امروز: ابراهیم فیاض، استادیار گروه انسان‌شناسی دانشگاه تهران، همواره با زبانی صریح و بی‌پروا اظهارات جنجال‌برانگیزی را درخصوص موضوعات متفاوت ابراز می‌دارد. همه او را به صراحت لهجه و تحلیل‌های ساختارشکن می‌شناسند. البته این تلاش فیاض برای متفاوت‌نگری در دایرۀ وسیعی از موضوعات، عده‌ای را خشنود و عده‌ای را ناخشنود می‌سازد. در مصاحبۀ پیش‌رو هم وی با بیان ریشه‌های تفکر مرحوم شریعتی و تحولات فکری او، اشاره‌های کوتاهی دارد به موضع‌گیری‌های مرتضی مطهری، عبدالکریم سروش و علامه طباطبایی به اندیشه‌های شریعتی.
پراکسیس در کویر شریعتی | فرید خاتمی (ماهنامه فرهنگ امروز ـ آبان ۱۳۹۴)
پراکسیس در کویر شریعتی
فرید خاتمی*
منبع: ماهنامه فرهنگ امروز (شماره ۸)
تاریخ: آبان ۱۳۹۴
مقدمه: اندیشهٔ شریعتی گاه مورد انتقاد روشن‌فکران متأخر ایران قرار می‌گیرد و با تعابیری آسیب‌شناسانه (پاتولوژیک) به عنوان انحرافی از تحولات فکری ایران معاصر در نظر گرفته می‌شود و گاه در چارچوب رویکردهای آکادمیک به عنوان سیر طبیعی تداوم مدرنیتهٔ ایرانی تلقی می‌شود. منتقدین او اساساً کمتر وجهی از تفکر فلسفی و اجتماعی برای اندیشه او قائل هستند و با عناوینی چون «ایدئولوژیک»، «سیاست‌زده»، «اسکیزوفرنی» و … حتی آن را بازتابی از بحران گسیختگی فرهنگی و آسیمگی در جامعهٔ دچار سرگشتگی ایران تلقی کرده‌اند. از طرف دیگر، مطالعات آکادمیک در این زمینه با فاصله گرفتن از انقلاب ۱۳۵۷ (که مطالعهٔ اندیشهٔ شریعتی را در چارچوب تأثیر بر انقلاب و رویکردهای جامعه‌شناسانه محدود کرده بود)، در پیوند با رویکردهای جدیدی چون مطالعات فرهنگی، به تولید آثاری پرداختند که نقش اندیشهٔ او را در راستای سازگاری مدرنیتهٔ ایرانی با فرهنگ بومی و سنتی ایران قرار می‌داد. برخی از این آثار، اندیشهٔ او را در متن چرخش بومی‌گرایی قرار دادند (بروجردی) و برخی دیگر نیز آن را واکنشی طبیعی در تاریخ مدرنیتهٔ ایرانی دانستند که قابل مطالعه در ذیل جنبش‌های فکری معروف به مدرنیسم ارتجاعی است [میرسپاسی]. در یکی دیگر از مهم‌ترین تعابیر نیز اندیشهٔ او به عنوان یکی از انواع تعابیر «سوژگی با واسطه» تلقی شد که به عنوان راهی برای تعمیق کلیت‌بخشی سوژهٔ ایرانی پس از شکست گرایش‌های لیبرال و چپ اتخاذ شده بود (وحدت). اما آنچه در بررسی‌های فوق کمترمورد توجه قرار گرفته، مطالعهٔ اندیشه شریعتی در بستر تحولات فکری از منظر مفهوم «پراکسیس» با وجه «رهایی‌بخش سیاست» است؛ رویکردی که می‌توان آن را ادعای اصلی اندیشه او دانست. این مقاله که مقدمه‌ای است برای مطالعهٔ سیر تحول مفهوم پراکسیس در اندیشهٔ شریعتی، تنها به مبانی فکری و فلسفی این مفهوم در کتاب «کویر» میپردازد، اما پیش از آن اشاره‌ای کوتاه به مفهوم پراکسیس در سیر اندیشهٔ اجتماعی خواهیم داشت.
چه قدر می دانست؟ (ماهنامه «فرهنگ امروز» ـ آبان ۱۳۹۴)
پرونده‌ای درباره‌ی دریافت علی شریعتی از علوم انسانی
به مناسبت هشتاد و دومین زاد روز علی شریعتی ماهنامه فرهنگ و علوم انسانی «فرهنگ امروز» صفحات اندیشه خود را با عنوان «چه قدر می دانست؟» به بررسی تلقی و دریافت علی شریعتی از علوم انسانی جدید اختصاص داده است. در این شماره می توان این آثار را خواند و نیز مصاحبه ای با احسان شریعتی در باره رویکرد شریعتی به علوم انسانی:
عرفان؛ میراث صفویه | سید جواد میری (خبرگزاری یول‌پرس ـ ۱۸ اسفند ۱۳۹۴)
عرفان؛ میراث صفویه
سید جواد میری
منبع:خبرگزاری یول‌پرس
تاریخ: ۱۸ اسفند ۱۳۹۴
آیا وقتی که دکتر شریعتی ترکیب شیعه صفوی را ابداع کرد، مقصودش این بود که در عالم واقع ما شیعه‌ای صفوی داریم که جوهریتی خاص در جامعه دارد و در مقابل جوهر متفاوتی داریم که شیعه علوی است؟ و آیا شریعتی نگاه جوهری داشته است؟ اگر قبول کنیم شریعتی تاریخ و جامعه‌‍شناسی خوانده بود و نگاه تحلیلی و جامعه شناختی به تاریخ داشت و بر اساس نگاه جامعه‌شناختی او از دو واقعیت عینی صحبت نمی‌کرد و در واقع مراد وی دو الگو در فهم پدیده‌های تاریخی بود.
سه خاطره در پرونده شکست شاهانه | اسفندیاری، هاشمی طبا، غلامرضا امامی (مجله اندیشه پویا ـ بهمن ۱۳۹۴)
سه خاطره از شریعتی
اسفندیاری، هاشمی طبا، غلامرضا امامی
منبع: مجله اندیشه پویا
تاریخ: بهمن ۱۳۹۴
در پرونده «شکست شاه» در مجله اندیشه پویا شماره ۳۲ ، سه خاطره از دکتر شریعتی ذکر شده است. مطالب این پرونده که به شکل پی‌دی‌اف ارائه خواهد شد.
عرفان مومنانه یا عرفان عاشقانه؟ | امیر رضایی (سایت بنیاد فرهنگی شریعتی ـ ۱۰ دی ۱۳۹۴)
عرفان مومنانه یا عرفان عاشقانه ؟
عرفان نبی یا عرفان صوفی ؟
امیر رضایی
منبع: سایت بنیاد فرهنگی شریعتی
تاریخ: ۱۰ دی ۱۳۹۴
عرفان مومنانه یا عرفان عاشقانه ؛ شرح و تحلیلی است از دو نوع عرفان شکل گرفته در جریان تاریخ ، یکی عرفان مومنانه همچون نبی و دیگری عرفان عاشقانه یا صوفی وار …
شهادت برای زندگی | احسان شریعتی (سایت بنیاد فرهنگی شریعتی ـ آذر ماه ۱۳۹۴) + ویدئو
شهادت برای زندگی
احسان شریعتی
منبع: سایت بنیاد فرهنگی شریعتی
تاریخ: آذر ماه ۱۳۹۴
مصاحبه کننده: ابوطالب آدینه وند
آذرماه ۹۴ در بنیاد فرهنگی دکتر شریعتی
«…تفاسیری که در گذشته شده است رادیکالیستی ،قهرآمیز و مسلحانه بوده و در دوره جدید هم که دوره ی مسالمت واصلاحگری هست می خواهند به شکل انطباقی با این دو خط مشی رفرمیستی(اصلاحی) و روولیونستی(انقلابی) بیایند حرکت امام حسین را بسنجند و تطبیق دهند در حالی که این حرکت خودویژه ای است که می بایست در راستای حرکت انبیا فهمیده شود که اصلا انبیا برای چه می آمده اند؟هدف بعثت و دین چه بوده است؟…»
سوء تفاهمی بزرگ در مورد شریعتی | احسان شریعتی (روزنامه شرق ـ ۱ آذر ۱۳۹۴)
سوء‌تفاهمی بزرگ در مورد شریعتی
سخنرانی احسان شریعتی درسالروز تولد دکتر شریعتی
منبع: روزنامه شرق
تاریخ: یکشنبه ۱ آذر ۱۳۹۴
روز شنبه ۳۰ آبان، نشست «شریعتی و امروز» به مناسبت تولد دکتر شریعتی، از سوی انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه خوارزمی در سالن غدیر دانشکده علوم انسانی برگزار شد. در این نشست، دکتر قدیر صدری، استاد اندیشه سیاسی و احسان شریعتی، فیلسوف سیاسی معاصر و فرزند دکتر شریعتی، سخنرانی کردند.
شریعتی در آماج بنیاد‌‌‌گرایان | سوسن شریعتی (روزنامه بهار ـ ۳۰ آذر ۱۳۹۴)
شریعتی در آماج بنیاد‌‌‌گرایان
سوسن شریعتی
منبع: روزنامه بهار
تاریخ: ۳۰ آذر ۱۳۹۴
در گفتگو با کبوتر ارشد‌‌‌ی / مهد‌‌‌ی وزیر‌بانی | تفکر روشنفکری ایران در شرایطی همواره به استحاله دکتر علی شریعتی میپردازد که تناقض‌های بسیاری در طول این سالیان در میان این نقد و نظرات از پیش تعیین‌شد‌‌‌ه د‌‌‌ید‌‌‌ه می‌شود؛ از نقد دکتر علی شریعتی در مجله فرد‌‌‌وسی گرفته در حد‌‌‌ود تاریخی‌ای که جلال آل احمد کتاب غربزد‌‌‌گی را می‌نویسد و شریعتی با پروژه بازگشت به خویش متفاوتش این جریان و جریانی که حکومت پهلوی قصد مصاد‌‌‌ره به مطلوب کرد‌‌‌نش را داشت زیر تیغ نقد می‌برد؛ اما به‌راستی چرا دکتر علی شریعتی تا به‌این حد تنهاست.
