نمونه سوالات امتحانی شریعتی در دانشکده مشهد (۱۳۴۷ تا ۱۳۴۹)
نمونه سوالات طراحی شده توسط شریعتی در دانشکده مشهد
معارف اسلامي
۱-مذهب چيست؟ و زاده چيست؟ نظرات گوناگون مخالف و موافق و نظريه من.
۲-علوم اوليه اسلامي (اسامي و تعريف و شرح هر كدام)
۳-منحني فرهنگهاي اسلامي و خارجي در تاريخ اسلام.
۴-از مطالعه «تفصيل آيات القرآن» به چه نتايجی رسيدهايد؟
۵-قسمهاي قرآن (تعريف قسم، قسم خدا، بررسي علمي قسمهاي قرآن)
۶-به چه دليل قرآن وحي است و وحي چيست؟
۷-در سيماي محمد چه گفتهام؟
۸-اگر متد قرآن در تمدن اسلامي…
۹-امت
۱۰-اساطير
۱۱-اسلام چگونه ديني است؟
سؤالات امتحان تاريخ تمدن سال چهارم تاريخ (نيمسال اول سال تحصيلي ۱۳۵۰ ـ ۱۳۴۹)
1- تجدد يا تمدن؟
2- رابطة ميان «آسيميلاسيون» و «آليناسيون فرهنگي»
3- چه عامل يا عواملي را در تكوين تمدن در تاريخ بشر نيرومندتر میدانيد؟
(همة عواملي را كه گفتهاند طرح كنيد و سپس به طرد يا تضعيف و انتقاد مخالفانتان بپردازيد و آنگاه نظر خود را با استدلال عقلي و استناد تاريخي و نقلي اثبات نمائيد.)
4- برجسته ترين موجهاي فكري درفلسفه و علم و هنر و جامعة انسان امروز.
5- ژان ايزوله از شاهزادهاي نام میبرد كه «سراپا در سلاح و طلا غرق است اما از دردي رنج میبرد كه درمان ندارد. » او انسان اين عصر نيست؟
6- خبرنگاري در خانة يك فضانورد از كودكش میپرسد: «پاپا كجاست؟» – «به كره مريخ رفته است» – « كي بر میگردد؟» – «عصر دوشنبه سوم اكتبر ساعت هفده و بيست و يك دقيقه و چهل و پنج ثانيه»- «كو مامان؟» – «رفته دكان نانوائي نان بخرد»- «كي برميگردد»-«معلوم نيست»!
7- چين: كشور خون و شعر، سنت و انقلاب، گوشه گيري و جهان گرائي، «عرفان و سياست»، «پارسائي و اقتصاد»، بالاخره «ناسيوناليسم در انترناليسم»! يعني چه؟
8- آيا پس از لائوتزو شما منتظر كنفسيوس بوديد؟
9- مالكيت و ماشين: دو پيچ تند برسر راه تاريخ.
امتحان فلسفه تاريخ سال دوم تاريخ (نيمسال اول تحصيلي ۱۳۵۰ ـ ۱۳۴۹)
1- آفريدگار انسان خدا است و پروردگارش تاريخ.
2- جبرهاي جغرافيائي- نژادي – اجتماعي – شغلي – فطري- الهي – اقتصادي (شكل توليد) را در فلسفة تاريخ يكايك توضيح دهيد و سپس بگوئيد كه به نظر شما كداميك علميتر و كدام بي پايهتر است؟
3- استعمار فرهنگي غرب میكوشد تا در شرق «نسلي بريده و بيگانه با تاريخ» بسازد چگونه؟ چرا؟ و نسل بي تاريخ چيست؟
4- پيوستگي و وحدت تاريخ يا گسستگي و كثرت تاريخ ها؟
5- نظرية ابن خلدون در پيدايش و زوال تمدن؟ دور ديالكتيكي تاريخ و در رابطة توحش و تمدن؟
6- خدا و خدايان چگونه وارد تاريخ شدهاند و در صحنههاي مبارزات و مسير حركات تاريخ چه میكرده اند؟ (رابطة جهان يعني توحيدي – ثنوي – تثليثي و چند خدائي با زيربنا و نظام اجتماع درتاريخ)
7- استنباط
8- از عقايد مذهبي شيعه دربارة امام زمان « غيبت»، «انتظار» ظهور و قيام و انتقام و انقلاب و اصلاح جهان، « و زنده ماندن معجزه آساي امام اخرين » (بيش از هزار سال و شايد تا هزارها سال ديگر ) « آخر الزمان » « ولي عصر» « رجعت ائمه مسموم و يا مقتول شيعيان پس از ظهور امام غائب » « مهدي» ( به معني منجي- همريشه و هم معني با كلمه مسيح)« موعود » « منجي » « فرج بعد از شدت » و اصل « قيام امام در دورۀ آخر الزمان با شمشير كه دنيا را پر از عدل و داد خواهد كرد از آن پس كه پر از جور و ظلم شده است » و به طور دقيق « هنگامي كه در روي زمين بيش از 313 نفر مرد ايمان نباشد» و « اين 313 ياور امام در آخر الزمان در عدد برابر ياران پيغمبرند در جنگ بدر »… آيا میتوان يك « فلسفۀ تاريخ » روشن و « جبر تاريخي » مسلم استنباط كرد؟ يكايك اين مسائل و اصطلاحات مذهبي و اعتقادي تشيع را با توجه به سرگذشت تاريخي و مبناي فكري و سرنوشت اجتماعي و سياسي وي تشريح و تجليل كنيد آنچنان كه فلسفه تاريخ شيعه مشخص شود.