اقبال و شریعتی: همسفران طریق حقیقت | عزیزاله خردمند (نشریه ویژن ـ بهار ۱۳۷۲)
اقبال و شریعتی: همسفران طریق حقیقت*
عزیزاله خردمند
مترجم: زهرا محمدی
منبع: کتاب میعاد با علی
تاریخ: بهار ۱۳۷۲
علامه اقبال و دکتر شریعتی این دو شخصیت برجسته جهانی، با تلاش‌هایشان هم فرهنگ اسلامی را غنا بخشیدند و هم آگاهی را در بین مسلمین رواج دادند. تشابه فکری قابل ملاحظه بین این دو اندیشمند، نشانگر هدف مشترک آنهاست. منبع الهام آنان. یعنی فرهنگ و اندیشه اسلامی سبب تشابه فکری آنها شده است. و هر دو اندیشمند به تساوی از احترام و شهرت جهانی بهره‌مند هستند. هر چند اقبال چندین سال پیش از دکتر شریعتی می‌زیسته است، ولی به دلیل سیر فرهنگی، تعهد ایدئولوژیکی، دیدگاه انقلابی و ارتباطات جهانی مشترک، معاصر قلمداد می‌شوند. نقش آنها در مبارزه مسلمانان ایران و پاکستان برای کسب آزادی بسیار مهم است.
اقبال و شریعتی احترام عمیقی برای زندگی براساس اصول اسلامی قایل بودند. آنها دریافته بودند که مکتب‌های مختلف غربی بی‌رحمانه اسلام را مورد تهاجم قرار داده‌اند و در دنیای اسلام هم کسی برای دفاع نیست. آنها در زمانی زندگی می‌کردند که تهاجم فکری ـ فرهنگی از طرف غرب برعلیه جوانان مسلمان ترتیب داده شده بود تا آنان را از هویت خود بیگانه کند. و مسلمانان نیز با احساس احترام و بندگی در مقابل اندیشه و فرهنگ غربی سر خم کرده بودند. در این فضای تیره و تاریک، درخشش هوش و فراست اقبال و شریعتی این تهاجم را خنثی کرده و بت سکون مسلمانان را شکست. آنها مسلمانان را دوباره با مفاهیم انقلابی و پویای اسلام آشنا کردند و نظرات‌شان قلب و مغز مسلمانان را تسخیر کرد. اندیشه مثبت و سودمند آنان، کم کم امید جدید و نیرویی تازه برای مبارزه در جهت تغییر زندگی در جوانان مسلمان ایجاد کرد.
بزرگترین کار اقبال و شریعتی این است که اسلام را به عنوان قانون کامل زندگی به جهان ارائه دادند دادند.در تبلیغات غرب، اسلام بعنوان سیستمی منسوخ معرفی می‌شد و این دو اندیشمند مسلمان این تصویر را از اذهان زدودند. امپریالیست‌ها و نیروهای الحادی، دشمنی وسیعی بر علیه اسلام ایجاد کرده بودند بطوری‌که مسلمانان از ترس عکس‌العمل دشمن، از تشریح مسایل ساده اسلام نیز طفره رفتند. با این وجود دو اندیشمند بزرگ ما، سفرشان را در جستجوی حقیقت ارائه داده و براستی در این راه فضیلت بی‌نظیری از خود نشان دادند. این دو سالیان دراز در مورد اندیشه غربی و عظمت و انحطاط تمدن اسلامی مطالعات جامعی انجام دادند و پس از تسلط همه جانبه بر حرکت‌های فکری و فرهنگی جهان، در مطالعه قرآن کریم غوطه‌ور شدند و پس از آن طرف‌داری از اسلام و مبارزه علیه الحاد را با نوشتن و گفتن آغازیدند.
شریعتی و اندیشه‌هایش | عبدالکریم سروش (راه مجاهد ـ فروردین ۱۳۷۲)
شریعتی و اندیشه‌هایش
عبدالکریم سروش
منبع: راه مجاهد (شماره ۷۲)
تاریخ: فروردین ۱۳۷۲
«راه مجاهد» با مدیر مسئولی مهندس لطف‌الله میثمی شماره ۷۲ به تاریخ فروردین ۱۳۷۲ به مناسبت پانزهمین سالگرد شهادت دکتر شریعتی دو مطلب را به نقد و بررسی آراء شریعتی اختصاص داده است.
مبانی فکری ـ فلسفی اندیشۀ دکتر شریعتی | رضا داوری اردکانی (جهان اسلام ـ مرداد و تیرماه ۱۳۷۲)
مبانی فکری ـ فلسفی اندیشۀ دکتر شریعتی
گفت‌وگو با رضا داوری اردکانی
منبع: ویژه‌نامه‌ی فرهنگی جهان اسلام
تاریخ :مرداد و تیر ۱۳۷۲
اشاره:
نظرخواهی و نظرسنجی از صاحبنظران درباب اندیشه‌های متفکران، همیشه برکت‌خیز و ثمرآفرین بوده است و گشایندۀ تعقیدات و ابهاماتی که بردست و پای آراء این متفکران افکنده شده است. از همین رو لازم بود که گفتگو و پرس‌وجویی با آقای دکتر رضا داوری اردکانی، استاد دانشگاه، در زمینۀ بررسی اندیشه‌های دکتر علی شریعتی داشته باشیم. آنچه خواهد آمد حاصل نشستِ ما با ایشان می‌باشد. ضمن تشکر و امتنان فراوان از جناب آقای دکتر داوری، توجه خوانندگان گرامی را به متن گفتگو جلب می‌نمائیم.
