نگاهی تحلیلی به بحران کرونا | عباس منوچهری (کانال تلگرام اکنون، ما و شریعتی ـ ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹)
نگاهی تحلیلی به بحران کرونا
عباس منوچهری
منبع: کانال تلگرام اکنون، ما و شریعتی
تاریخ: ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹
برای ارسطو «شهر – کشور» همانا فضای، نه مکانِ، با هم زیستن آدمی است. به عبارت دیگر در شهر بودن نحوه بودن و زیستن انسان است. به این معنا «شهر» همان «عالمِ زیست» پدیدار شناسان است که می گویند: هستی آدمی همانا «در عالم بودگی» است. لذا، موجودی مدنی بودن انسان به همین معناست وقتی ارسطو می گوید: «خارج از شهر یا دَد هست یا اله». یعنی بی – دیگران بودن برای آدمی آدم نه-بودن است. ارسطو اصول اخلاقی خود را نیز هم بر همین اساس می سازد و عرضه می کند. اصولی که، مانند آنچه وایتهد در مورد فلسفه نظری افلاطون گفت که: «تاریخ فلسفه شرح آراء افلاطون است»، می بینیم مکررا در تاریخ و نیز امروزه به آن رجوع می شود و باز سازی و باز گوئی می شوند. ارسطو بر اساس بنیادی بودن با- هم بودگی یا مدنی بودن برای زیستمان آدمی، دوستی مدنی را بهترین نحوه زیستن برای آدمیان می داند. دوستی را وی بعنوان «خواستن خیر دیگری بخاطر خود او» تعریف می کند. یعنی در دوستی مدنی خیر «تو» و «من» متقابلا خواسته می شود. به عبارت دیگر در دوستی مدنی این اصل هستی شناختی ملحوظ است که، چنانچه هایدگر می گوید، هر که هست یک تو (Du) است، نه «من» یکی، و «تو» یکی «دیگر». پس می شود گفت، خیر «دیگری» خواستن عملا متضمن خیر خویشتن است؛ و شاید به همین دلیل است که شریعتی گفته است: «دوستی از عشق برتر است.»
شریعتی پاسخگوی بحران هویت امروز است | گفت‌وگو با محسن آرمین (خبرگزاری بین‌المللی قرآن، ایکنا ـ ۲۸ خرداد ۱۳۹۹)
گذار از شریعتی ایدئولوگ به شریعتی انسان‌گرا
شریعتی پاسخگوی بحران هویت امروز است
گفت‌وگو با محسن آرمین
منبع: خبرگزاری بین‌المللی قرآن، ایکنا
تاریخ: ۲۸ خرداد ۱۳۹۹
علی شریعتی از جمله روشنفکران تاریخ معاصر ایران است که با گذشت ۴۳ سال از درگذشت او، همچنان در معرض نقد و بررسی‌های موافقان و مخالفانش قرار دارد. مخالفان شریعتی در میان آثار و اندیشه شریعتی، بیش از هر چیز به ایدئولوژیک کردن دین از سوی شریعتی و همچنین شعار بازگشت به خویشتن او نقد دارند و معتقدند شریعتی اسلام را با آموزههای مارکسیستی تلفیق و دین را ایدئولوژیک کرد، در صورتی که دین فربه‌تر از ایدئولوژی است و از طرف دیگر شعار بازگشت به خویشتن او را بازگشت به نوعی بنیادگرایی تفسیر می‌کنند، در این میان برخی از هواداران شریعتی نیز با ادله و استدلال‌هایی به چنین نقدهایی پاسخ داده و معتقدند شریعتی نه تنها بَد فهمیده شده، بلکه گزینشی هم خوانش و نقد می‌شود. خبرنگار ایکنا در اصفهان در همین رابطه گفت‌وگویی با محسن آرمین، قرآن‌پژوه و پژوهشگری دینی و نویسنده کتاب «جریان‌های تفسیری معاصر و مسئله آزادی» داشته است که متن آن را در ادامه می‌خوانید:
نوشریعتی و ابداعِ خویشتن
برآمد سمپوزیوم «اکنون، ما و شریعتی»
نوشریعتی و ابداعِ خویشتن
کمیته علمی سمپوزیوم
تاریخ: ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۹
«هیچ تفکری بدون حافظه، بدونِ مبارزه علیه فراموشی و خطرِ فراموشی وجود ندارد» . اندیشه به‌خلافِ علم به‌دنبالِ ردِ پای خود است و با همین درک است که «نوشریعتی» خود را به میراثِ فکری شریعتی وفادار می‌داند.
نسبت “نو” با “شریعتی” با هیچ یک از مفاهیمِ “تکرار”، به-روز‌سازیِ “اکنون‌زده”، نئو در برابر “ارتدوکس” و “عبور” قابل توضیح نیست. در “نو” عناصرِ اساسی و رویکردهای پایه‌ای فکر یک متفکر یا تئوری‌های او حفظ می‌شوند و تلاشِ کسانی که خود را به کلیاتِ یک نظریه وفادار می‌دانند معطوف به شبهه‌زدایی، ساخت‌گشایی و توسعه‌یِ اساس اندیشه در ساحت‌های جدید می‌شود. در رویکردهای تجدیدنظرطلبانه اما تلاش‌ها معطوف به تصحیح بخش‌هایی از اندیشه است که سست پنداشته می‌شود. تفاوت بین “نوگرایی” و “تجدیدنظرطلبی” هم از این‌رو اهمیت بسیار دارد. جریان نوشریعتی می‌بایست معین کند که اولاً چه بخش‌هایی از اندیشه‌یِ شریعتی را بنیادی تلقی می‌کند و به آن وفادار می‌ماند، و ثانیا، با توجه به تحولاتِ دوران، چه افزوده‌هایی بر اندیشه‌یِ او دارد؟ نوشریعتی بی‌تردید در درونِ خود گفتاری چندوجهی است و عمده‌ترین دغدغه‌اش این است که غیبتِ جزم‌های متصلب با غیبتِ مرزهای معرفتی و نبودِ وفاداری به یک‌رشته از ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی در عرصه‌یِ عمومی و در حوزه‌یِ سیاست و جامعه یکی گرفته نشود.
شريعتی در چهارراه | مرتضی ویسی (روزنامه اعتماد ـ ۲۶ خرداد ۱۳۹۹)
نگاهي به چهل‌و‌سه سال بازخواني برجسته‌ترين روشنفكري دهه ۱۳۵۰ ايران
شريعتی در چهارراه
مرتضی ويسی
منبع: روزنامه اعتماد
تاریخ: ۲۶ خرداد ۱۳۹۹
چهل و سه سال از درگذشت علي شريعتي (1356-1312) مي‌گذرد. دكتر شريعتي بدون شك برجسته‌ترين و اثرگذارترين و شاخص‌ترين روشنفكر دهه 1350 خورشيدي است كه دامنه تاثيرش از سال‌هاي اول انقلاب فراتر رفته و آثار و انديشه‌ها و كردار سياسي‌اش تا به امروز، از جنبه‌ها و منظرهاي گوناگون مورد بررسي قرار گرفته و از آن خوانش‌هاي كثير و گاه متضادي صورت گرفته است.
در جستار پيش رو، نويسنده كه خود دكتراي تاريخ انقلاب اسلامي دارد، كوشيده برخي از اين قرائت‌ها و واكنش‌هاي متقابل و بعضا متعارض را معرفي و به نحو اختصار مورد نقد و ارزيابي قرار دهد. روشن است كه قرائت نويسنده از شريعتي و خوانش‌هايي كه از او صورت گرفته، خود مي‌تواند محل نقد و ارزيابي قرار گيرد و باب بحث درباره شريعتي و قرائت‌ها از او گشوده است و صفحه انديشه نيز در انعكاس و بازتاب اين ديدگاه‌ها، خود را موظف مي‌داند.
راهی که طی نشد | علی‌اشرف فتحی (کانال تلگرام تقریرات ـ ۲۹ خرداد ۱۳۹۹)
راهی که طی نشد
علی‌اشرف فتحی
منبع: کانال تلگرام تقریرات
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۹
فیلم «عروسی خوبان» را محسن مخملباف سال ۶۷ اندکی پس از پایان جنگ ساخت که نخستین بار توانست نگاه متفاوتی به پیامدهای جنگ در جامعه ایران داشته باشد. این فیلم را باید آخرین همراهی مخملباف با نظام و شروع جدایی او دانست. دو سال بعد با ساخت نوبت عاشقی و شب‌های زاینده‌رود و توقیف آنها رسما اعلام جدایی کرد و به جریان منتقد پیوست.
میراث شریعتی | گفت‌وگو با ابوطالب آدینه‌وند (سایت ایرنا پلاس ـ ۲۸ اردیبهشت و ۲، ۵، ۱۰ و ۱۳ خرداد ۱۳۹۹)
میراث شریعتی
گفت‌وگو با ابوطالب آدینه‌وند
منبع: ایرنا پلاس
تاریخ: ۲۸ اردیبهشت و ۲، ۵، ۱۰ و ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
به مناسبت چهل و سومین سالگرد شهادت شریعتی، سایت ایرنا پلاس گفت‌وگویی بلند با ابوطالب آدینه‌وند ترتیب داده و در بازه‌ی زمانی ۲۸ اردیبهشت تا ۱۳ خرداد و در پنج بخش منتشر کرده است. مجموعه‌ی کامل این گفت‌وگوها را در ادامه‌ی مطلب می‌خوانید:
«خطیبی» چون تو اَم آرزوست! | حسن محدثی گیلوایی (خبرگزاری کتاب ایران، ایبنا ـ ۲۹ خرداد ۱۳۹۹)
«خطیبی» چون تو اَم آرزوست!
حسن محدثی گیلوایی
منبع: خبرگزاری کتاب ایران، ایبنا
تاریخ: ۲۹ خرداد ۱۳۹۹
مقدمه
نخستین بار چند دهه پیش، از مرحوم دکتر روح‌الامینی، استاد درس مردم‌شناسی در دانش‌گاه تهران شنیدم که به تخفیف می‌گفت شریعتی «خطیب» بود. بعدها بارها و بارها این سخن را از افراد گوناگون شنیده‌ام که او یک «خطیب» بود. هر بار وجهی از تخفیف در این وصف وجود داشت. اینک استاد مصطفی ملکیان چنین توصیف و تخفیفی را کامل کرده و به‌نظر می‌رسد به نهایت رسانده است: «ویژگی بعدی دکتر شریعتی که آن هم به شخصیت و منش‌اش ارتباط داشت، و آن این که شریعتی، بیش از هر چیز سخنران بود. منظورم این است که با احساسات، هیجانات و عواطف مخاطبان بازی می‌کرد. ولی روشنفکران بعد از انقلاب، بیشتر معلم و مدرس‌اند. در سخنرانی‌ها‌یشان هم درس می‌دهند. شما وقتی به سخنرانی دکتر علی شریعتی گوش می‌کنید، خیلی احساسات و عواطف و هیجانات دارید، غلیان پیدا می‌کنید. می‌گویید حق با اوست، آفرین و هورا… اما وقتی سخنرانی‌اش تمام شد، اگر کسی از شما بپرسد که عصاره سخنرانی دکتر شریعتی چه بود، آن گاه می‌بینید مثل ماهی که از چنگ‌تان می‌گریزد، چیزی در مشت ندارید.
شریعتی یک استثنا بود | گزارشی از نشستی با مصطفی ملکیان (کانال تلگرام خرد منتقد ـ ۲۷ خرداد ۱۳۹۹)
گزارشی از نشستی دوستانه با استاد ملکیان؛ گفتگویی در باب نسبت و رابطه‌ی روشنفکران دینی با مردم
شریعتی یک استثنا بود
علی زمانیان
منبع: کانال تلگرام خرد منتقد
تاریخ: ۲۷ خرداد ۱۳۹۹
سال 93 با جمع محدودی از دوستان همدل، به دیدار استاد ملکیان رفتیم. در این جلسه که دو ساعت به طول انجامید، سه موضوع را با ایشان در میان نهادیم و جویای نظرشان شدیم. ابتدا نسبت و رابطه‌ی میان حزن و معنویت مورد گفتگو بود و پس از آن، رابطه‌ی روشنفکران دینی با توده‌ی مردم و توفیق و یا عدم توفیق ایشان در این رابطه را مورد پرسش قرار دادیم. گزارش بخش اول، یعنی حزن و رابطه‌اش با معنویت در سال 97 منتشر شد.
میراث شریعتی (پرونده‌ی ویژه هفته‌نامه تجارت فردا ـ ۲۴ خرداد ۱۳۹۹)
میراث شریعتی
منبع: هفته‌نامه تجارت فردا
تاریخ: ۲۴ خرداد ۱۳۹۹
هفته‌نامه تجارت فردا به سردبیری محمد طاهری و مدیرمسئولی علیرضا بختیاری پرونده‌ای را شامل ۲۰ صفحه در شماره ۳۶۳ (تاریخ ۲۴ خرداد ۱۳۹۹) خود به بررسی آراء اقتصادی شریعتی و تاثیرات آن بر اقتصاد ایران اختصاص داده است. از اعضای شورای سیاستگذاری این نشریه می‌توان به آقایان یحیی آل‌اسحاق، عباس آخوند‌‌‌‌ی، محمد‌‌‌‌‌مهد‌‌‌‌ی بهکیش، د‌‌‌‌اود د‌‌‌‌انش‌جعفری، محمد طبیبیان، موسی غنی‌نژاد، مسعود کرباسیان، علی میرزاخانی، محمد نهاوند‌‌‌‌یان و مسعود نیلی اشاره کرد. نویسندگان مطالب این پرونده که شامل دو بخش سوسیالیسم مذهبی و شریعتی شناسی است عبارتند از: شادی معرفتی، فاطمه شیرازی، محمد ماشین‌چیان (سردبیر سایت بورژوا)، رضا طهماسبی، امیرحسین خالقی. همچنین دو گفت‌وگو با دکتر موسی غنی‌نژاد و علی‌اصغر سعیدی در این پرونده به چاپ رسیده است. (بیشتر…)
شریعتی، تئوریسین سوسیالیسم اسلامی | گفت‌وگو با دکتر موسی غنی‌نژاد (هفته‌نامه تجارت فردا ـ ۲۴ خرداد ۱۳۹۹)
شریعتی، تئوریسین سوسیالیسم اسلامی
گفت‌وگو با موسی غنی‌نژاد
منبع: هفته نامه تجارت فردا
تاریخ: ۲۴ خرداد ۱۳۹۹
هفته‌نامه تجارت فردا در شماره ۳۶۳ به مناسبت چهل و سومین سالگرد شهادت شریعتی مجموعه مطالبی پیرامون وی منتشر کرده است. گفت‌وگو با موسی غنی‌نژاد بخشی از این پرونده است که در ادامه‌ی مطلب می‌توانید بخش‌هایی از آن را بخوانید و فایل پی‌دی‌اف نسخه‌ی کامل آن را دانلود کنید.
