رمز در سه اثر نمادين شريعتي (كوير، هبوط، انسان) | گروه نویسندگان (ادبیات پایداری ـ پاییز ۱۳۹۰ و بهار ۱۳۹۱)
رمز در سه اثر نمادين شريعتي (كوير، هبوط، انسان)
علوي مقدم مهيار • نيک انديش زهره • جاقوري فاطمه • کوهستانيان آرمان
منبع: ادبيات پايداري (ادب و زبان نشريه دانشكده ادبيات و علوم انساني كرمان)
تاریخ: پاییز ۱۳۹۰ و بهار ۱۳۹۱
نبود آزادي بيان در روزگار شريعتي، وي را به سوي کاربرد زبان رمز کشاند. او با داشتن آگاهي فراگير از ارزش درون مايه هاي نمادين و نگرش جامعه شناختي و زيباشناختي، توانست در آفرينش ژرف ترين و زيباترين نمادها، ماهرانه عمل کند. هنر بزرگ شريعتي، ارائه دو جنبه اساسي انديشه هايش با رويکرد «فرهنگ و تمدن ايراني – اسلامي» و «بازگشت به خويشتن» در چارچوب مفاهيم نو به خوانندگان است. وي دراين زمينه، از نمادسازي و رمزپردازي به خوبي بهره گرفت؛ به گونه اي که سبک او به الگويي براي بسياري از نويسندگان تبديل شد. اين نمادها را مي توان در هفت دسته جاي داد: انسان هاي متعالي و آرماني، انسان هاي منفي و ضد قهرمان، درون مايه هاي ديني، عناصر طبيعت، رنگ ها، جانوران و ديگر عناصر.
اين جستار، به بررسي رمز در سه اثر برجسته وي،كوير، هبوط و انسان، مي پردازد. گفتني است درهمه آثار شريعتي، مفاهيم رمزي و نمادين به گستردگي آشکار است ولي به نظر مي رسد که در اين سه اثر، نمود بيشتري دارد. «بازگشت به خويشتن خويش»، «جوياي حقيقت بودن» و «جوياي معرفت و كمال انساني بودن»، از کارکردهاي بنيادين اين رمزها ونمادهاست و بسامد بالاي اين شگرد بياني، رمز را به يکي از بارزترين عوامل سبك سازدر نثر شريعتي تبديل کرده است.
کویر خراسان در کنار کویر جهان‌های عرب | حسین صراف (هفته‌نامه کرگدن ـ ۲۲ آذر ۱۳۹۹)
کویر خراسان در کنار کویر جهان‌های عرب
تواریخ مشترکی که در صورت جغرافیا نمایان شده است
حسین صراف (نویسنده و مترجم عراقی کتاب کویر به زبان عربی)
منبع: هفته‌نامه کرگدن (شماره ۱۳۳)
تاریخ: ۲۲ آذر ۱۳۹۹
علیرغم ترجمه اکثر آثار دکتر شریعتی به زبان عربی نوشته‌های کویریاتی او تا کنون در اختیار مخاطبان عرب زبان قرار نگرفته بوده‌است. جهان عرب از دهه شصت با آثاری چون تشیع علوی و صفوی، بازگشت به خویشتن ، حج ، تاریخ تمدن و غیره آشنا بوده و با ترجمه کویراین بار افق جدیدی است که گشوده می‌شود.
کتاب کویر برای اولین باردر سال ۱۳۹۵ توسط حسن صراف ، اهل عراق به زبان عربی ترجمه شده و با نظارت کرسی گفتگوی ادیان سازمان یونسکو در دانشگاه کوفه (عراق) به چاپ رسیده است. در روزهایی که عراق بحران داعش را از سر می گدراند.
پرونده‌ی پنجاه سالگی «کویر» در هفته‌نامه‌ی کرگدن (آذر ۱۳۹۹)
تنهایی پر هیاهوی معلم شهید ما
پنجاه سالگی کویر دکتر علی شریعتی
مجله هفتگی کرگدن به سردبیری سید علی میرفتاح در شماره آذر ماه خود (بیست و دوم) بخش «فراغتی و کتابی» را به پنجاه سالگی انتشار کتاب کویر اثر شریعتی اختصاص داده است. این ویژه نامه که «تنهایی پرهیاهو»ی معلم شهید ما نام دارد شامل یازده مقاله در باره کویر از منظرهای متنوع می شود و همگی (از مترجم تا جامعه شناس ) به امکانات نظری و منظرهای معنوی ای که این کتاب قادر است بگشاید نظر انداخته اند. نویسندگان و عناوین این مطالب عبارتند از:
کویر (اردیبهشت ۱۳۴۹)
کویر
چاپ اول: ۱۳۴۹، مشهد: چاپخانه طوس، ۲۰۰۰ نسخه
کتاب کویر در آخرین ماه‌های سال ۱۳۴۸ تکمیل و به چاپخانه طوس مشهد ارائه شده و در سال ۱۳۴۹ با نظارت خود شریعتی در این چاپخانه منتشر می‌شود.
بینایی ممنوع | سوسن شریعتی (هفته‌نامه کرگدن ـ ۲۹ مهر ۱۳۹۹)
بینایی ممنوع
به مناسبت پنجاهمین سال انتشار کتاب «کویر»
سوسن شریعتی
منبع: هفته‌نامه کرگدن
تاریخ: ۲۹ مهر ۱۳۹۹
امسال ۵۰ سالگی کتاب «کویر» شریعتی است. خواستم ببینم چگونه آدمی مثل او «در شرایطی که…»، کویر را می نویسد و امروز از پر فروش ترین آثار او است. شاید مشروعیتی باشد برای اینکه بعضی اوقات علی رغم شرایط بنویسیم و بیندیشیم…به کار امروز هم که نیاید به کار فردا شاید بیاید. این متن بازخوانی کویر شریعتی متقدم است به کمک شریعتی متأخر. شریعتی ۶ سال پس از چاپ کویر، ۴ سال پس از بسته شدن حسینیه ارشاد و یکسال پس از زندان خود و یکسال قبل از مرگش در متنی که شکل مصاحبه دارد و در سال ۵۵ نوشته شده در باره کویر اظهار نظر می کند. این متن پس از مرگ او در مجموعه ای به نام «گفتگوهای تنهایی» در سال ۱۳۶۷ به چاپ رسیده است. [i]
چاپخانه طوس (۱۳۴۷ و ۱۳۴۹)
چاپخانه طوس
مشهد، ایستگاه سراب
چاپخانه توس از قدیمی‌ترین چاپخانه‌های مشهد است که در سال ۱۲۸۰ تاسیس شده است. شریعتی کتاب‌های اسلام‌شناسی و کویر را در دوران مدیریت آقای بنایی (۱۳۵۴ـ ۱۳۱۰) منتشر می‌کند. کتاب اسلام‌شناسی در سال ۱۳۴۷ و کتاب کویر در سال ۱۳۴۹ در این چاپخانه منتشر می‌شوند.
دیالکتیک ایمان | سوسن شریعتی (صبح اندیشه ـ تیر ۱۳۹۲)
دیالکتیک ایمان
گفتاری درباره کتاب «کویر»
سوسن شریعتی
منبع: دو هفته نامه صبح اندیشه
تاریخ: ۱ تیر ۱۳۹۲
کتاب کویر این بار بهانه ای شده است برای نظر انداختن به شریعتی. اهمیت این کتاب در این است که در تقسیم بندی زندگی شریعتی به دوره های پنج ساله، مربوط می شود به پایان یک دوره .کتابی است که در سالهای پایانی دهه چهل نوشته شده (قبل از شروع فعالیتهای شریعتی در حسینیه ارشاد)و از اتفاق بی اعتنا به موقعیت زمانی خود نوشته شده.
