ترجمهٔ بازگشت به خویشتن و فروش کمنظیر آن در مصر (کیهان فرهنگی ـ خرداد ۱۳۶۵)
ترجمهٔ بازگشت به خویشتن و فروش کمنظیر آن در مصر
منبع: کیهان فرهنگی
تاریخ: خرداد ۱۳۶۵
ترجمهٔ عربی بازگشت به خویشتن، اثر معلم شهید دکتر شریعتی، که چند ماه پیش از سوی انتشارات الزهراء در قاهره منتشر گردید، با اقبال بیسابقهٔ مردم مصر روبرو شده است.
محمد عامر، سردبیر روزنامهٔ مصری الاحرار که به مناسبت روز جهانی قدس به ایران آمده بود در این باره به خبرنگار کیهان گفت:
«۱۰۰هزار نسخه از این کتاب تاکنون در مصر به فروش رفته است و طرفداران جنبش اسلامی مصر، در رابطه با این کتاب و معرفی نویسندهٔ آن به فعالیت گستردهای دست زدهاند.»
ترجمهٔ عربی این کتاب که در ۳۶۷ صفحه با عنوان العوده الی الذات، به خوانندگان مصری عرضه شده، سومین اثری است که ابراهیم الدسوقی شتا، استاد زبانهای شرقی دانشکدهٔ ادبیات دانشگاه قاهره، از شهید شریعتی به عربی ترجمه کرده است. دو اثر دیگر، یکی خودسازی انقلابی است که ترجمهٔ آن در بخش ضمیمهٔ کتابی آمده است که او دربارهٔ انقلاب اسلامی ایران با عنوان «انقلاب اسلامی: ریشهها و ایدئولوژی» نوشته است، و دیگری روشنفکر و مسئولیت او در جامعه است که به صورت مستقل به چاپ رسیده است.
العوده الیالذات، در برگیرندهٔ سخنرانی بازگشت به خویشتن و نوشته مفصل به کدام خویش؟ است که متن فارسی آنها، از سوی دفتر تدوین آثار معلم شهید در مجلد۴ مجموعهٔ آثار با عنوان بازگشت، گردآوری شده است.
دکتر دسوقی ترجمهٔ این کتاب یا به تعبیر خودش این «سفرنامهٔ فکری» را که «از سطح میگذرد و به عمق میرسد و پاسخهایی است به بسیاری از پرسشهای زندانی شده در سینهها و طرح جدیدی است از مشکلات قدیم و دعوتی است به تدبر و تفکر و انفجار واقعیت راکد و ملالآور است» به این نسل جدید از دانشجویانش و جز آنها اهدا کرده است.
وی در ضمن توضیح کوتاهی که بر ترجمهٔ این کتاب نوشته است از دکتر علی شریعتی به عنوان «روشنفکر بزرگ، دعوتگر به اصالت، پیامآور اندیشهٔ اسلامی معاصر و نظریه پرداز انقلاب پیروز ایران » یاد میکند و اندیشهٔ شریعتی را نه «اندیشهای محلی» بلکه اندیشهای میداند که «به تمامی جهان سوم یا «جهان دوم» آنچنانکه خود شریعتی دوست میداشت آن را چنین بنامد عنایت دارد. و به طرح مسائلی میپردازد که تمامی اندیشمندان در این بخش از جهان و در این برههٔ از زمان به آن پرداختهاند» وی در ادامه میافزاید که «این کتاب مسائلی را در ذهن خواننده روشن خواهد ساخت که مدتها او را به درد خواهد آورد و شگفتزده خواهد کرد و بتهایی را که در برابر دیدگانش قرار داشت و مدتها افق نگاهش را سد کرده بود فرو خواهد شکست و او خود را پس از خواندن این کتاب خشمناکتر اما با دیدی روشنتر خواهد یافت …»
دکتر دسوقی همچنین در مقدمهای که در ۱۰ صفحه با عنوان «علی شریعتی: زندگی و اندیشه» بر ترجمهٔ این کتاب نوشته، کوشیده است تا با سود بردن از آثاری همچون کویر، خودسازی انقلابی، بازگشت به خویشتن، پدر، مادر ما متهمیم، اسلامشناسی و روشنفکر و مسئولیت او در جامعه، طرحی کلی را از زندگی و اندیشه شهید شریعتی به خوانندگان مصری ارائه کند.
علاوه بر آن، مترجم در سراسر متن، هر جا احساس کرده است که واژه، اسم، اصطلاح یا تعبیری ممکن است خواننده را در فهم مباحث کتاب با مشکلی روبرو سازد، آن را در پاورقی توضیح داده است.